12.6.1958: Σφαγή 8 κovτεμεvιωτώv από τoυς Τoύρκoυς στηv πριoχή τoυ τoυρκικoύ χωριoύ Κιόvελι.

S-1315

12.6.1958: ΣΦΑΓΗ 8 ΚΟΝΤΕΜΕΝΙΩΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΚΙΟΝΕΛΙ

Το καλοκαίρι του 1958 οι συγκρούσεις και οι σφαγές μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων είχαν φθάσει στο αποκορύφωμά τους, με την ΕΟΚΑ και την οργάνωση των Τουρκοκυπρίων ΤΜΤ να έχουν στρέψει τα πυρά τους εναντίον αλλήλων. Δεκάδες τα θύματα, νεκροί και τραυματίες, και χιλιάδες λίρες οι ζημιές από καταστροφές.

Αυτή την περίοδο οι Τούρκοι είχαν οργανωθεί για τα καλά και κουμάντο έκαμνε πλέον η οργάνωση ΤΜΤ (Τουρκική Αντιστασιακή Οργάνωση), που διαδέχθηκε την προηγούμενη οργάνωση ΒΟΛΚΑΝ (Ηφαίστειο).

Στις 12 Ιουνίου 1958 έγινε το πιο μαζικό έγκλημα από την έρναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ και των συγκρούσεων μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων: Οκτώ Ελληνες από τον Κοντεμένο περικυκλώθηκαν από τους Τούρκους που ήσαν εξοπλισμένοι με όπλα, ρόπαλα, πέτρες, μαχαίρια και άλλα αιχμηρά αντικείμενα και τους κατακρεούργησαν κυριολεκτικά.

Το επεισόδιο συνέβη κοντά στο τουρκικό χωριό Κιόνελι, βόρεια της Λευκωσίας.

Η ιστορία άρχισε γύρω στις 2.30 το απόγευμα, όταν μια ομάδα από 30-35 πρόσωπα από τον Κοντεμένο που επέβαιναν σε δυο φορτηγά πήγαν στη Σκυλλούρα, έπειτα από

πληροφορίες ότι είχαν αρχίσει εκεί συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, για να βοηθήσουν φυσικά τους Ελληνες.

Οι Κοντεμενιώτες έμειναν έξω από το χωριό και περίμεναν ειδοποίηση για να προστρέξουν σε βοήθεια των Ελλήνων.

Εδώ τους βρήκε βρεττανική στρατιωτική περίπολος που διέταξε τους οδηγούς των φορτηγών να την ακολουθήσουν.

Τα αυτοκίνητα με τους Κοντεμενιώτες οδηγήθηκαν στο στρατόπεδο Γούσλεϋ Μπάρρακς στη Λευκωσία, όπου ένας άγγλος αξιωματικός, ύστερα από οδηγίες, όπως φάνηκε εκ των υστέρων, έπαιρνε τώρα το δρόμο προς την Κερύνεια μέσω του τουρκικού χωριού Κιόνελι.

Ο αξιωματικός βρισκόταν μέσα σε ένα στρατιωτικό τζιπ ενώ τα λεωφορεία ακολουθούσαν δυο τεθωρακισμένα.

Οι οδηγοί των δυο αυτοκινήτων ακολούθησαν τον άγγλο αξιωματικό.

Τα όσα διαδραματίστηκαν από τη στιγμή αυτή τα αφηγήθηκε ο Χρίστος Ν. Τσίκκος, από τον Κοντεμένο, που επέζησε της σφαγής:

"Σαν φθάσαμε στο τουρκικό χωριό Κιόνελι μας προσπέρασε μια μοτοσυκλέττα με δυο επιβάτες. Αυτοί φώναζαν και παρότρυναν τους Τούρκους του χωριού να εξεγερθούν. Εξήλθαμε του χωριού, υπό τη συνοδεία του τζιπ και των δυο θωρακισμένων αυτοκινήτων και σε απόσταση ενός τετάρτου του μιλίου περίπου από το χωριό διετάχθημεν να σταματήσουμε και ακολούθως να κατέλθουμε των αυτοκινήτων μας.

Ο Αγγλος αστυνομικός λοχίας μας παρέταξε εντός αγρού δέκα βήματα εκ της κυρίας οδού.

Μας διέταξε ακολούθως να υψώσουμε τα χέρια και να περιμένουμε.

Τότε ηρώτησα τον άγγλον αστυνομικόν λοχία γιατί να περιμένομεν και μου απάντησε ότι ανέμενε κάποιο πρόσωπο.

Μετά απο 15 περίπου λεπτά έφθασε ένας Τούρκος, επιβαίνοντας μοτοσυκλέττας υπ' αριθμόν Α431 μάρκας Αριελ, ο οποίος φορούσε Χακκί πουκάμισο και παντελόνι.

Επίσης φορούσε και σιδερένιο κράνος, χρώματος λευκού, με μια κόκκινη γραμμή.

Στο κέντρο του κράνους υπήρχε σήμα ερυθρόν που παρίστανε αετόν.

Μόλις σταμάτησε, ο άγγλος αστυνομικός λοχίας τον διέταξε να επιστρέψει προς το Κιόνελι και αυτός συνεμορφώθη.

Τοτε προσέξαμεν ότι μαζευόντουσαν Τούρκοι στο χωριό και είπα στον ως άνω λοχία ότι οι Τούρκοι θα μας επιτεθούν. Εκείνος μου απήντησε: Επήγετε στην Σκυλλούρα να κτυπήσετε τους Τούρκους, τώρα γιατί φοβάσθε;

Ακολούθως ο Λοχίας μπήκε στο τζιπ και άρχισε να δείχνει τους Τούρκους, οι οποίοι τη στιγμή εκείνη περπατούσαν εναντίον μας. Τα θωρακισμένα αυτοκίνητα δεν εκινήθησαν για να διαλύσουν τους Τούρκους. Την στιγμήν εκείνην έφθασε ένα στρατιωτικό αυτοκίνητο με 10-15 Αγγλους στρατιώτες, οι οποίοι παρετάχθησαν πίσω μας.

Στο μεταξύ είχε επιστρέψει ο Αγγλος αστυνομικός λοχίας και τον ρώτησα πώς θα πηγαίναμε στο χωριό μας. Μου είπε: Θα περπατήσετε μέχρι το χωριό σας.

Και όταν τον πληροφόρησα ότι η απόσταση είναι μεγάλη διέταξε τους στρατιώτες να μας οδηγήσουν μέσα από τα χωράφια.

Συνεχίσαμε την πορεία μας και σαν φθάσαμε σε απόσταση ενός τετάρτου του μιλίου από τον κύριο δρόμο, οι άγγλοι στρατιώτες σταμάτησαν. Μας διέταξαν να τρέξουμε και αφού απομακρυνθήκαμε λίγο από αυτούς αρχίσαμε να περπατούμε με γοργό βήμα.

Σαν φθάσαμε σε απόσταση ενός τετάρτου του μιλίου από τους στρατιώτες αυτοί στράφηκαν προς την κατεύθυνση των αυτοκινήτων τους.

Εμείς είμαστε 30-35 άτομα. Ενώ προχωρούσαμε και επρόκειτο να διασταυρώσουμε ένα χωματόδρομο εμφανίστηκαν δυο μοτοσυκλέττες και άλλοι Τούρκοι. Η μια μοτοσυκλέττα έφερε τον αριθμόν Ε790 και η άλλη Α431.

Στην πρώτη μοτοσυκλέττα βρισκόταν μόνο ο οδηγός, ο οποίος φορούσε άσπρο πουκάμισο και μπλε παντελόνι. Ηταν μελαχροινός. Στη δεύτερη βρισκόταν άλλο πρόσωπο. Ο οδηγός της πρώτης άρχισε να μας πυροβολεί και ακολούθως σταμάτησε.

Αφησε τη μοτοσυκλέττα στο χωματόδρομο και έτρεξε προς την κατεύθυνση μας πυροβολώντας με το περίστροφο τον Ανδρέα Χριστοφόρου.

Ο επιβάτης της μοτοσυκλέττας υπ' αριθμόν Α431 επίσης πυροβόλησε και κατόπιν άφησε την μοτοσυκλέττα και αυτός στο χώμα. Ακολούθως είδα αρκετούς τούρκους να κτυπούν με ρόπαλα τους χωριανούς μου, οι οποίοι έπεφταν κατά γης. Οι Τούρκοι εξακολουθούσαν να τους κτυπούν".

Το μακελλειό συνεχίστηκε για αρκετή ώρα. Οσοι γλύτωσαν τράπηκαν σε φυγή για να σώσουν τη ζωή τους.

Οι Τούρκοι τους είχαν πετσοκόψει. Οκτώ από αυτούς δολοφονήθηκαν στο πιο αιματηρό επεισόδιο των τελευταίων χρόνων. Νεκροί ήσαν οι Ευριπίδης Κυριάκου, Χαράλαμπος Σταύρου, Ιωάννης Σταύρου, Πέτρος Σταύρου, Κώστας Μουρρής, Γεώργιος Σταύρου, Σωτήρης Λοϊζου και Χριστόδουλος Σταύρου.

Σε λίγο έκαμαν την εμφάνιση τους αγγλικά τεθωρακισμένα. Αυτό έσωσε την ζωή των υπολοίπων Ελλήνων.

Ωστόσο κανένας δεν πλήρωσε γι' αυτό το έγκλημα καθώς η έρευνα που έκαμαν οι Αγγλοι ήταν εικονική και επιφανειακή.

Στο Νοσκομείο Λευκωσίας, συντάκτης της εφημερίδας "Χαραυγή" περιγράφει τις ακόλουθες σκηνές:

"Ενα στρατιωτικό τζίπ μεταφέρει στο Νοσκομείο ένα Ελληνα κύπριο. Ολο το σώμα του είναι ματωβαμένο και το πρόσωπο του αγνώριστο από τα αίματα, τα κτυπήματα, τις μαχαιριές. Είναι δυνατό ανθρώπινο χέρι να διέπραξε αυτόν τον απαίσιο φόνο; Υπάρχουν άνθρωποι έχασαν κάθε αίσθημα ανθρωπισμού; Δεν βρίσκει κανείς λόγια να χαρακτηρίσει αυτά τα αποτρόπαια εγκλήματα.

Την ίδια ώρα φθάνει ένα νοσοκομειακό αυτοκίνητο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και αντιμετωπίζουμε με φρίκη το θέαμα, ακόμη τρεις νέοι, αγνώριστοι κι' αυτοί από τις μαχαιριές και αίματα μεταφέρονται στο Νοσοκομείο. Ολοι οι ιατροί του Νοσοκομείου κινητοποιήθηκαν και δίδουν το άπαντο των προσπαθειών τους.

Οι σειρήνες των νοσοκομειακών αυτοκινήτων βουϊζουν δαιμονισμένα στ' αυτιά μας και μας μεταδίδουν το φρικτό έγκλημα του Κιόνελι. Ενα ελικόπτερο φέρει ακόμη δυο τραυματισμένους, ενώ άλλα νοσοκομειακά αυτοκίνητα φέρουν 4-5 άλλους σοβαρά τραυματισμένους, σ' όλες τις περιπτώσεις τα ίδια θέματα: Πρόσωπα κατακρεουργημένα, πρόσωπα αγνώριστα, πρόσωπα γεμάτα πόνο, πόνο που νιώθουν όλοι οι κύπριοι, όλοι όσοι αγαπούν και νοιάζονται για τό το μαρτυρικό νησί, "Πέθαναν ακόμη δυο" έρχεται η φωνή από ένα θάλαμο του Νοσκομείου και σφίγγονται οι καρδιές μας.

Και ο αμέτρητος πόνος των νοσοκόμων που έφθασαν να βοηθήσουν το έργο των γιατρών μετατρέπεται σε δάκρυα.

Οι πρώτες βοήθειες δόθηκαν. Τρεις αθώοι Ελληνες κύπριοι βρίσκονται τώρα στο νοσοκομείο και ενιά άλλοι στο κρεβάτι του πόνου, άνδρες της αστυνομίας παίρνουν καταθέσεις από τους τραυματισμένους που μπορούσαν να μιλήσουν".