5.12.1951: Η αvτιπρoσωπεία τoυ ΕΑΣ στη Γεvική Συvέλευση τoυ ΟΗΕ στo Παρίσι πρoβαίvει σε χωριστές επαφές από τηv αvτιπρoσωπεία της Εθvαρχίας.

S-941

5.12.51: Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΑΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΟΗΕ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΠΡΟΒΑΙΝΕΙ ΣΕ ΧΩΡΙΣΤΕΣ ΕΠΑΦΕΣ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΑΡΧΙΑΣ

Στο Παρίσι, όπου συνερχόταν η έκτη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, πήγε και μια άλλη κυπριακή αντιπροσωπεία, πέραν εκείνης της Εθναρχίας: Η αντιπροσωπεία του Εθνικο-απελευθερωτικού Συνασπισμού, ΕΑΣ, της Αριστεράς, που αποτελείτο από τους Ανδρέα Ζιαρτίδη και Κώστα Παρτασίδη.

Η Ιστορία επαναλαμβανόταν. Το ΑΚΕΛ ζητούσε τη συνεργασία της Εθναρχίας και του Μακαρίου, αλλά ταυτόχρονα την κατηγορούσε για ταύτιση με την Κυβέρνηση της "μοναρχοφασιστικής" κυβέρνησης των Αθηνών.

Από την άλλη η Εθναρχία δεν δεχόταν καμμιά συνεργασία με τους "κόκκινους" κομμουνιστές και προχωρούσε μόνη της στις διάφορες πρωτοβουλίες για το Κυπριακό και πολλές φορές "υποκλέπτοντας" ιδέες από εκείνες που έρριχνε στο τραπέζι η Αριστερά.

Ετσι οι δυο παρατάξεις, δηλαδή η Εθναρχία και η Αριστερά προχωρούσαν χωριστά, αλλά με τον ίδιο στόχο- την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Λίγο πριν από την αναχώρηση του Σωκράτη Λοϊζίδη, ενός από τα δυο μέλη της αντιπροσωπείας της Εθναρχίας (ο άλλος ήταν ο Ζήνων Ρωσσίδης) ο "Νέος Δημοκράτης" εκφραστικό όργανο του ΑΚΕΛ επαναλάμβανε τις κατηγορίες εναντίον της Εθναρχίας και της ελληνικής Κυβέρνησης (8.11.1951):

"Προτού αναχωρήσει για το Παρίσι, ο αρχηγός της αντιπροσωπείας της "Εθναρχίας" κ. Σ. Λοϊζίδης επισκέφθηκε τον υφυπουργό των Εξωτερικών (Ευάγελο Αβέρωφ) της κυβέρνησης της Αθήνας και τους αντιπροσώπους του αθηναϊκού τύπου. Σ' αυτές στάθηκε πολύ εύκολο στον κ. Λοϊζίδη να διαπιστώσει, να δηλώσει και να διακηρύξει, ότι το κυπριακό ζήτημα δεν πρόκειται, να τεθεί στη νέα Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, αφού δεν έχει εγγραφεί στην ημερήσια διάταξη της. Ο,τι στάθηκε, όμως, πολύ δύσκολο για τον κ. Λοϊζίδη, ήταν να προχωρήσει και σε διαπιστώσεις σχετικά με τους λόγους και τους υπευθύνους για τη σημερινή κατάντια του Κυπριακού ζητήματος. Γι' αυτό και έσπευσε να πει ότι "δεν είναι της στιγμής να εξεταστούν τα αίτια της μη μέχρι τούδε αναγραφής του".

Στρουθοκαμηλική πολιτική και τακτική ακολουθεί και εφαρμόζει ο αντιπρόσωπος της " Εθναρχίας".

Ομως, είναι και παραείναι της στιγμής και να εξεταστούν οι λόγοι και να καταγγελθούν οι υπεύθυνοι, αν έξη τώρα χρόνια ύστερα από το νικηφόρο τέλος του πολέμου ο κυπριακός λαός εξακολουθεί να παραμένει υπόδουλος, αν το κυπριακό ζήτημα έχει αποτελματωθεί, αν θα παρέλθει και αυτή η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ χωρίς να εξεταστεί από τον ανώτατο διεθνή οργανισμό το ζήτημα μας είναι ζήτημα ελευθερίας και στοιχειώδους δικαιοσύνης για όλα αυτά τα στυγερά υπεύθυνος και υπόλογος είναι η Κυβέρνηση της Αθήνας.

Από την απελευθέρωση κι εδώ όλες οι μοναρχοφασιστικές κυβερνήσεις ακολούθησαν έναντι του κυπριακού προδοτική πολιτική. Ξενόδουλες υποτακτικές στους ξένους ιμπεριαλιστές, οι κυβερνήσεις του μοναρχοφασισμού καταπρόδωσαν την κυπριακή εθνική υπόθεση και ξεπούλησαν και την Κύπρον και την Ελλάδα ολόκληρη.

Ενα μεγάλο μέρος της ευθύνης για το σημερινό κατάντημα της εθνικής μας υπόθεσης, το φέρει η "Εθναρχία". Είναι η " Εθναρχία" συνυπεύθυνη και συνυπόλογη με την Κυβέρνηση της Αθήνας για την αποτελμάτωση της κυπριακής υπόθεσης και για το ότι θα παρέλθει και αυτή η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ χωρίς να τεθεί και χωρίς να εξεταστεί το κυπριακό ζήτημα.

Με την αντεθνική διασπαστική πολιτική της, η "Εθναρχία" προξένησε ανυπολόγιστη ζημιά στην εθνική μας υπόθεση και τον ενωτικό μας αγώνα. Κράτησε και κρατεί διαιρεμένο το λαό μας, όταν η ενότητα αποτελεί επιτακτική εθνική ανάγκη, αντέδρασε και αντιδρά συστηματικά σε κάθε κίνηση για ενοποίηση των δυνάμεων μας και σε κάθε προσπάθεια του λαού και των οργανώσεων του για θετική προώθηση της εθνικής μας υπόθεσης, εξακολουθώντας τη γραμμή "ότι πει το εθνικόν κέντρον" και ευθυγραμμιζόμενη με την κυβέρνηση της Αθήνας, στάθηκε εμπόδιο στην προαγωγή του εθνικού μας αγώνα και ουσιαστικά έπαιξε και παίζει το παιγνίδι του βρεττανού κυριάρχου.

Η κυβέρνηση της Αθήνας με την προδοτική στάση της, και η "Εθναρχία" με τη διασπαστική αντεθνική πολιτική της, στάθηκαν φραγμός και εμπόδιο στον πανεθνικό αγώνα για την ευθύνη για τη σημερινή θλιβερή θέση του κυπριακού ζητήματος".

Ταυτόχρονα ο ΕΑΣ με έγγραφα του προς την ελληνική Κυβέρνηση και τον ΟΗΕ κρατούσε υποστήριξη στις προσπάθειες του Κυπριακού λαού.

Ανέφερε στο τηλεγράφημά του προς την κυβέρνηση της Ελλάδας και ενώ στο μεταξύ η διμελής αντιπροσωπεία του βρισκόταν ήδη στο Παρίσι:

"Εξοχώτατον

Πρωθυπουργόν Ελλάδος

Αθήνα

Εξωχότατε,

Εμείς, οι πιο κάτω υπογεγραμμένοι εκπρόσωποι διαφόρων οργανώσεων Κύπρου, των πόλεων και χωριών, με την ευκαιρία της συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στο Παρίσι, λαμβάνομε την τιμή να θέσουμε μπροστά σας το παρακάτω:

1. Ο Ελληνικός Κυπριακός λαός από χρόνια τώρα αποφασιστικά αγωνίζεται για την εθνική του αποκατάσταση, για την ένωση του με την πατρίδα Ελλάδα, παρά τους συνεχείς του αγώνες, όπως και την ατράνταχτη θέληση του, που πανηγυρικά εκφράστηκε με το ιστορικό δημοψήφισμα της 15ης του Γεννάρη 1950, τους τόμους του οποίου δέχτηκε η Ελληνική Βουλή. Παρόλα αυτά λέμε, ο ξένος κυρίαρχος δε θέλει να σεβαστεί την ομόθυμη αυτή θέληση του λαού μας και μας κρατά υποδούλους. Κι' ακόμα τα τελευταία μεταπολεμικά χρόνια ο κυρίαρχος μας, παρά τις περί αυτοδιαθέσεως επαγγελίες του, πολλές φορές διακήρυξε πως το ζήτημά μας είναι κλειστό κι' ότι δεν τίθεται ζήτημα ούτε κάν συζήτησης του.

2. Δίπλα στον Ελληνικό Κυπριακό λαό κι ο αδελφός Ελληνικός λαός σύσσωμος απαιτεί όπως η Κύπρος ελευθερωθεί και ενωθεί με την Πατρίδα Ελλάδα. Ολος ο ελληνισμός παντού του κόσμου απαιτεί την δικαίωση αυτού του αιτήματος, ξεχνώντας όλ' αυτά υπ' όψη μας, Εξοχώτατε, υποβάλλομεν και καλούμεν την Κυβέρνησιν σας όπως αναλάβει το Κυπριακό ζήτημα στα χέρια της και άμεσα το προωθήσει υιοθετώντας το σαν επίσημη εθνική διεκδίκηση. Καλούμεν την Κυβέρνησή σας όπως εγκαταλείψει την επιζημία τακτική που ακολούθησαν όλες οι μεταπολεμικές Ελληνικές Κυβερνήσεις, την τακτική των "ελληνο-βρεττανικών πλαισίων" και θέσει το κυπριακό τόσο μπροστά στην Αγγλική Κυβέρνηση όσο και μπροστά στη φετεινή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σαν επίσημη εθνική διεκδίκηση. Είναι τούτο άμεσον εθνικό καθήκον, καθήκον που πηγάζει από την ομόθυμη θέληση του ελληνικού και Κυπριακού λαού.

Εξοχώτατε,

Σήμερα όλοι οι λαοί της γης, πούναι σκλαβωμνένοι, αγωνίζονται για τη λευτεριά τους κι οι κυβερνήσεις πολλών τέτοιων χωρών θέτουν τα ζητήματα τους μπροστά στον ΟΗΕ. Είναι νομίζουμε καιρός και για την Ελληνική Κυβέρνηση να πράξει το εθνικό της καθήκον.

Ελπίζουμε, Εξοχώτατε, ότι θα έλθετε να σεβασθείτε την ομόθυμη θέληση των δύο αδελφών λαών, κι ότι θα υιοθετήσετε τις πιο πάνω εισηγήσεις μας".

Εξ άλλου με έγγραφο του προς τον ΟΗΕ ο ΕΑΣ ανέφερε:

"Αξιότιμοι κύριοι.

Επιτρέψατέ μας ν' αναφέρουμε σε σας το υπόμνημα της Λαϊκής Εθνικής Πρεσβείας, ημερομηνίας 6 Σεπτεμβρίου 1950 και να υποβάλουμε σε σας τα ακόλουθα:

1. Η βρεττανική κυβέρνηση, όχι μόνο αρνείται να συζητήσει το αίτημα του κυπριακού λαού για να ενωθεί με την Ελλάδα, αλλά παίρνει και μέτρα για μετατροπή της Κύπρου σε πολεμική βάση, χιλιάδες βρεττανοί στρατιώτες στρατοπεδεύουν ήδη στη νήσο μας και οι βρεττανικές στρατιωτικές αεροπορικές δυνάμεις χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό τη χώρα μας σαν μέρος εκπαίδευσης. Η Κύπρος χρησιμοποιείται, επίσης, σαν βάση για μεταφορά στρατευμάτων στην Αίγυπτο και άλλα μέρη της Μέσης Ανατολής.

2. Η Βρεττανική κυβέρνηση της Κύπρου ψήφισε στις 21 του Φλεβάρη 1951 ορισμένους δικτατορικούς νόμους, οι οποίοι καταφέρουν θανάσιμο κτύπημα στις πολύ περιορισμένες πολιτικές ελευθερίες που υφίστανται από τον καιρό του περ. πολέμου. Αυτοί οι δικτατορικοί νόμοι περιορίζουν το λαϊκό αίσθημα ενάντια στη συνεχιζόμενη υποδούλωση της Κύπρου και ανοίγουν το δρόμο για την ανενόχλητη μετατροπή της Κύπρου σε πολεμική βάση.

3. Ο λαός της Κύπρου διαμαρτύρεται έντονα για τη συνεχιζόμενη παραμονή της Βρεττανίας στην Κύπρο και τη χρησιμοποίηση της για τους σκοπούς που έταξε η Βρεττανία, Η αναλλοίωτη συνεπής αξίωση του κυπριακού λαού είναι όπως οι αρχές περί αυτοδιάθεσης εφαρμοστούν και στην Κύπρο και ο λαός μας ν' αφεθεί ελεύθερος να πραγματοποιήσει την εθνική του αποκατάσταση- την ένωση του με τη μητέρα -χώρα Ελλάδα. Μια αντιπροσωπεία του Εθνικού Απελευθερωτικού Συνασπισμού, αποτελούμενη από τον Κώστα Παρτασίδη, πρώην δήμαρχο Λεμεσού και Α. Ζιαρτίδη Γενικό Γραμματέα της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας βρίσκεται τώρα στο Παρίσι, εξουσιοδοτημένη να έλθει σ'επαφή με όσο το δυνατό περισσότερες αντιπροσωπείες στον ΟΗΕ και να εγείρει μ' αυτές το κυπριακό ζήτημα. Εχουμε εμπιστοσύνη και ελπίζουμε ότι εσείς θα τους δώσετε αυτή την ευκαιρία και ότι θ' αδράξετε την ευκαιρία της σημερινής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και θα εγείρετε και υποστηρίξετε τη δίκαιη αξίωση του ελληνικού λαού της Κύπρου να ενωθεί με την Ελλάδα".

Οι Ζιαρτίδης και Παρτασίδης άρχισαν παράλληλες επαφές με την αντιπροσωπεία της Εθναρχίας και από τις πρώτες μέρες είχαν πάρει διαβεβαιώσεις ότι το Κυπριακό θα εγειρόταν στη Γενική Συνέλευση από αντιπροσώπους ανατολικών χωρών με τους οποίους συναντήθηκαν.

Είπαν τα μέλη της αποστολής στον ανταποκριτή του "Νέου Δημοκράτη", εκφραστικού οργάνου του ΑΚΕΛ, στο Παρίσι:

"Συναντηθήκαμε ήδη με δυο εθνικές αντιπροσωπείες. Τους έχουμε αναπτύξει το ζήτημά μας και τη σημασία που έχει ανακίνηση του στην όλη πάλη των λαών για την προάσπιση της ειρήνης και της ελευθερίας. Εχουμε την κατηγορηματική υπόσχεση τους πως αν η Ελλάδα εγείρει το ζήτημα οπωσδήποτε θα δώσουν την υποστήριξη τους. Αλλά και αν η ελληνική αντιπροσωπεία δεν το θίξει, μόλις δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία θ' αναφερθούν στον πόθο του κυπριακού λαού, ν αποκατασταθεί εθνικά και θα ζητήσουν όπως η Μ. Βρετανία σεβαστεί τις διακηρύξεις της για την αυτοδιάθεση των λαών".

Σαν ο αντιπρόσωπος της Ελλάδας Ιωάννης Πολίτης μίλησε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ (12.11.1951) και περιορίστηκε μόνο σε υπαινιγμούς έναντι της αξίωσης των Κυπρίων, οι αριστερές οργανώσεις στην Κύπρο ξεσηκώθηκαν και με ένα νέο έγγραφο του προς την ελληνική Κυβέρνηση πίεζαν για πιο σθεναρή στάση:

1. Διαμαρτυρόμαστε εντονώτατα για τον τρόπο που ο εκπρόσωπος σας στον ΟΗΕ κ. Πολίτης χειρίστηκε το Κυπριακό στην ομιλία του και μπροστά στη Γενική συνέλευση του ΟΗΕ, χωρίς καν να τολμήσει ν' αναφέρει το όνομα Κύπρος, αναφέρτηκε στο ζήτημα του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ σχετικά με τις υπό εντολή χώρες, είναι ολοφάνερο πως ο τρόπος αυτός ούτε "νύξις" του Κυπριακού μπορεί να θεωρηθεί, μα αντίθετα είναι τρόπος που εξυπηρτεί τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα.

2. Κύμα διαμαρτυριών έχει ξεσηκωθεί σ' όλη την Κύπρο και την Ελλάδα για τον τρόπο που η ελληνική Κυβέρνηση χειρίζεται το Κυπριακό. Ο τρόπος αυτός δεν μπορεί παρά να χαρακτηρίζεται σαν προδοσία της πιο δίκαιης ελληνικής εθνικής διεκδίκησης. Οι οργανώσεις μας, και μαζί μ' εμάς κι' ολόκληρος ο κυπριακός και ελληνικός λαός απαιτούν: Η Κυβέρνηση σας να δώσει αμέσως εντολή στην Ελληνική αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ όπως θέσει το κυπριακό σαν επίσημη εθνική διεκδίκηση.

3. Oι ευθύνες της Κυβέρνησης σας είναι βαριές έναντι του Κυπριακού κι ελληνικού λαού. Εχετε καθήκον ν' απολογηθείτε αυτές τις ευθύνες κι' αποφασιστικά να προχωρήσετε στη διεκδίκηση της Ελληνικής Κύπρου, παραγνωρίζοντας οποιεσδήποτε απειλές κι εκβιασμούς. Αλλοιώτικα η Κυβέρνηση σας διαπράττει μιαν απ' τις μεγαλύτερες προδοσίες σε βάρος του Εθνους. Οφείλουμε εδώ ν' αναφέρουμε, Εξοχώτατε, την απάντηση που έδωσε ο αιγύπτιος αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ στον αντιπρόσωπο της Εθναρχίας κ. Σάββα Λοϊζίδη, όταν ο τελευταίος έθεσε μπροστά του το ζήτημα κατά πόσον πιστεύει πως θα εφαρμοστεί για την Κύπρο το καταστατικό του ΟΗΕ. "Σχετικά με το ζήτημα τούτο θα πρέπει ν' αποταθείτε στην ελληνική αντιπροσωπεία" ήταν η απάντηση.

Αντιλαμβάνεστε, Εξοχώτατε, πόσο βαριά είναι η ευθύνη μας. Για άλλη μια φορά σας καλούμε ν' ακούσετε τη φωνή του λαού και με αποφασιστικότητα να διεκδικήσετε την ελληνική Κύπρο Η φετεινή σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ πρέπει να χρησιμοποιηθεί και η ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να βρει τον τρόπο να θέσει αποφασιστικά το κυπριακό σ' αυτή.

Με την ελπίδα ότι αυτήν την ωορά θα θελήσετε να ακούσετε την εθνική αυτή επιταγή

Διατελούμεν με τιμή

Για το Εθνικό Απελευθερωτικό Συνασπισμό (ΕΑΣ)

ο Γ.Γ. Θωμάς Μιχαηλίδης, Αντιδήμαρχος Μόρφου

Για το Ανορθωτικό Κομμα Εργαζομένου Λαού (ΑΚΕΛ)

ο Γ. Γ. Ε. Παπαϊωάνου

Για την Παγκύπρια Εργατική Ομοσπονδία (ΠΕΟ)

ο πρ. Γ.Γ. Σάβας Ιωάννου

Για την Ενωση Αγροτών Κύπρου (ΕΑΚ)

ο Γ. Γ. Χαμπής Μιχηαλίδης

Για την Παγκύπρια Ενωση Μικροκαταστηματαρχών (ΠΕΜ)

ο Γ. Γ. Κυριάκος Κακουλλής

Για την Ανορθωτική Οργάνωση Νέων (ΑΟΝ)

Ο Γ. Γ. Χρ. Κατσαμπάς

Για την Παγκύπρια Οργάνωση Δημοκρατικών Γυναικών (ΠΟΔΓ)

η Γ. Γ. Φάνη Ολυμπίου

Διαμαρτυρία έστειλε και η αντιπροσωπεία του ΕΑΣ στο Παρίσι με επιστολή της στην αντιπροσωπεία της ελληνικής Κυβέρνησης.

Η αντιπροσωπεία καλούσε την ελληνική Κυβέρνηση να θέσει το κυπριακό έντονα στη Γενική Συνέλευση:

"Σήμερα που οι λαοί όλου του κόσμου και ιδιαίτερα οι λαοί της Μέσης Ανατολής ξεσηκώνονται και παλεύουν για την εθνική τους ανεξαρτησία, θα αποτελούσε μεγάλη ντροπή και θα ισοδυναμούσε με εθνική προδοσία αν η επίσημη Ελλάδα, μέσον της αντιπροσωπείας της στα Ηνωμένα Εθνη, δεν αναλάμβανε την πρωτοβουλία και δεν έθετε με τον απαιτούμενο εθνικό ανδρισμό, το ζήτημα της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα ως θέμα στην ημερήσια διάταξη της 56ης συνόδου του ΟΗΕ.

Η λιγόχρονη παραμονή μας στο Παρίσι μας έχει πείσει ότι πολλές είναι οι αντιπροσωπείες χωρών στον ΟΗΕ που είναι πρόθυμες και έτοιμες να υποστηρίξουν το κυπριακό ζήτημα όταν αυτό επίσημα τεθεί και διεκδικηθεί από την ελληνική Αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ.

Είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι η στιγμή είναι κατάλληλη και οι συνθήκες ευνοϊκες όσον ποτέ προηγούμενα για την τοποθέτηση του κυπριακού ζητήματος στον ΟΗΕ εκ μέρους της ελληνικής αντιροπροσωπείας και θέλουμε να μένουμε με την ελπίδα ότι, έχοντας συναίσθηση των ευθυνών που σας επωμίζει η ιστορία και το εθνικό συμφέρο, δε θα αφήσετε να περάσει ανεκμετάλλευτη αυτή η μεγάλη ιστορική ευκαιρία για την Κύπρο και την Ελλάδα".

Παράλληλα με ταυτόχρονη έκκληση της σε όλα τα μέλη του ΟΗΕ η αντιπροσωπεία του ΕΑΣ απηύθυνε έκκληση για υποστήριξη του δίκαιου αιτήματος του Κυπριακού λαού για ένωση με την Ελλάδα:

" Ο λαός της Κύπρου που εναπέθεσε μεγάλες ελπίδες στον Οργανισμό Ενωμένων Εθνών για τη λύση του εθνικού του ζητήματος, κάμνει θερμή έκκληση σ' όλους τους φιλελεύθερους λαούς που κόσμου να τον βοηθήσουν να κερδίσει την εθνική λευτεριά του. Ο λαός της Κύπρου διεκδικεί το δικαίωμα αυτοδιάθεσης που σημαίνει δικαίωμα να ενωθεί με τη μητερα Ελλάδα.

Επειδή ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ δεν παρέχει στο λαό της Κύπρου το δικαίωμα να θέσει ο ίδιος το ζήτημα του μπροστά στον ΟΗΕ παρακαλεί και ελπίζει πως ένα ή περισσότερα μέλη του ΟΗΕ θα θέσουν το ζήτημα με δική τους πρωτοβουλία κερδίζοντας έτσι την αιώνια ευγνωμοσύνη του κυπριακού λαού.

Απευθύνουμε θερμή έκκληση σ' όλες τις εθνικές αντιπροσωπείες στην παρούσα σύνοδο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ να υποστηρίξουν το δίκαιο αίτημα του λαού της Κύπρου για Ενωση με την Ελλάδα.

Μια αντιπροσωπεία του Εθνικού Απελευθερωτικού Συνασπισμού (ΕΑΣ) της Κύπρου βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο Παρίσι και κυκλοφορεί αυτή την έκκληση με σκοπό να υπενθυμίσει σ' όλες τις αντιπροσωπείες στον ΟΗΕ το κυπριακό εθνικό ζήτημα, το αίτημα δηλαδή της Κύπρου να ενωθεί με την Ελλάδα.

Το ζήτημα αυτό γνωστοποιήθηκε για πρώτη φορά στον ΟΗΕ και τις διάφορες εθνικές αντιπροσπείες κατά τη διάρκεια της συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του 1949 το οποίο υπόγραψαν όλες οι λαϊκές οργανώσεις συντεχνίες και κόμματα, κατά τη διάρκεια της Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του 1950, απευθύνθηκε πάλιν έκκληση σε σας και σ' ολες τις άλλες αντιπροσωπείες για το ίδιο ζήτημα από τη Λαϊκή Εθνική Πρεσβεία της Κύπρου.

Ο λαός της Κύπρου επανειλημμένα διακήρυξε ότι η μόνη λύση που μπορεί να δεχτεί είναι η Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Οι Κύπριοι είναι Ελληνες. Μιλούν, αισθάνονται και σκέπτονται ελληνικά. Γιατί να βρίσκονται υπό βρεττανική διακυβέρνηση; Για τους κυπρίους, ένωση με την Ελλάδα σημαίνει εθνική λευτεριά και ανεξαρτησία, σημαίνει, ότι σαν ελεύθεροι πολίτες του ελληνικού Εθνους θα μπορούν να παίζουν το ρόλο τους στην πολιτική και οικονομική ανάπτυξη και ευημερία της μητέρας πατρίδος τους Ελλάδας.

Οι Κύπριοι στον τελευταίο πόλεμο εθελοντικά πολέμησαν το φασισμό. Το έκαναν γιατί πίστεψαν πως ήταν ένας πόλεμος γα τη λευτεριά και την αυτοδιάθεση όλων των λαών του κόσμου. Η συμβολή τους στη συμμαχική πολεμική προσπάθεια επανειλημμένα επαινέθηκε από τους πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες της Βρεττανίας στη διάρκεια του πολέμου. Σήμερα είναι φυσικό να απαιτούν όπως οι αρχές που διακηρύχθηκαν από τους συμμάχους στη διάρκεια του πολέμου εφαρμοστούν και στην περίπτωση της Κύπρου. Θεωρούν ότι η επιμονή της Βρεττανίας να παραμένει στην Κύπρο δεν αποτελεί μόνο πράξη ασυνέπειας, αλλά και παραβίαση των αρχών του ΟΗΕ. Η στάση της Βρεττανίας έναντι του Κυπριακού πρέπει να καταδικαστεί από όλους όσοι πιστεύουν στις αρχές του ΟΗΕ.

Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία για τη γνησιότητα του αιτήματος για Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα, αλλά, αν υπάρχει έστω και η ελάχιστη αμφιβολία για την ομόθυμη επιθυμία του κυπριακού λαού να ενωθεί με την Ελλάδα ένα ελεύθερο δημοψήφισμα υπό την εποπτεία του ΟΗΕ θα διαλύσει με τον πιο επίσημο και αυθεντικό τρόπο κάθε τέτοια εμφιβολία.

Οι βρεττανοί δε μπορούν να αμφισβητήσουν τα γεγονότα και την ιστορία που επιβεβαιώνουν πως η Κύπρος ήταν και παραμένει μια ελληνική νήσος. Σε πολλές περιπτώσεις, βρεττανοί κυβερνητικοί επίσημοι παραδέχθηκαν αυτή την πραγματικότητα. Ο Γλάδστων το 1897, σε επιστολή του προς το Δούκα του Γουέστμινστερ, έγραφε τα εξής:

"Τονίζω την ικανοποίηση που θα ένοιωθα αν μπορούσα πριν να τερματίσω τη μακρά μου ζωή να δω τον πληθυσμό της ελληνικης εκείνης νήσου (Κύπρου) να ενώνεται οργανικά κατόπιν μιας φιλικής διευθέτησης με τα αδέλφια του του Βασιλείου) (της Ελλάδος) (Βλέπε ": Η Ανατολική κρίση, σελ. 15 έκδοση Λονδίνου του 1897).

Ο νέος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρεττανίας Γουνίστων Τσέρτσιλ, δήλωσε απαντώντας σε επερώτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων το 1907 όταν ήταν υπουργός των αποικιών:

"Θεωρώ φυσικό το ότι ο κυπριακός λαός, που είναι ελληνικής καταγωγής, θεωρεί την ενσωμάτωση του με ό,τι μπορεί να ονομαστεί μητέρα πατρίδα του σαν ένα ιδεώδες το οποίον υποστηρίζει διακαώς" (Βλέπε 0αλληλογραφία σχετική με τα ζητήματα της Κύπρου", Κοινοβουλευτική Βίβλος Cd3996 (1908).

Ο Σερ Ρόναλντ Στορς πρώην Κυβερνήτης της Κύπρου έγραφε:

" Η ελληνικότητα των κυπρίων κατά τη γνώμη μου είναι αδιαμφισβήτητη. Ενας άνθρωπος ανήκει στη φυλή εκείνη στην οποία με πάθος νιώθει ότι ανήκει. Κανένας λογικός άνθρωπος δε θα αρνηθεί ότι ο Κύπριος, μιλά ελληνικά, σκέπτεται ελληνικά, αισθάνεται ελληνικά, είναι Ελληνας".(Βλέπε προσανατολισμός, σελ. 550 υπό του Σερ Ρόναλντ Στορς, πρώην κυβερνήτη της Κύπρου κατά τα χρόνια 1926-1932, έκδοση Λονδίνου (1937).

Ανκαι οι βρεττανοί δεν αμφβισβητούν τις νόμιμες εθνικές επιδιώξεις του λαού της Κύπρου, εν τούτοις συνεχώς αρνούνται να ικανοποιήσουν το αίτημα για Ενωση με την Ελλάδα προβάλλοντας ανοικτά στρατιωτικούς και στρατηγικούς λόγους, πράγματι η Κύπρος μετατρέπεται σε πολεμική βάση και στρατιωτική εμπροσθοφυλακή στην ανατολική Μεσόγειο, παρά τη θέληση του λαού της.

Ο λαός της Κύπρου με το δημοψήφισμα του Γεννάρη του 1950 έδειξε σ' όλο τον κόσμο, ότι είναι ομόφωνος στη διακαή επιθυμία του για Ενωση με την Ελλάδα.

Ο λαός της Κύπρου αντιτίθεται στην εθνική καταπίεση και τον πόλεμο. Είναι, ένας ειρηνόφιλος λαός που αγωνίζεται για την εθνική του λευτεριά.

Ελπίζει και πιστεύει πως ο ΟΗΕ που ιδρύθηκε σαν επιστέγασμα των αγώνων και των πόθων των λαών για εθνική λευτεριά, δημοκρατία, ειρήνη και ανεξαρτησία, θα εξετάσει προσεκτικα και θα κάμνει το παν για να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια και υποστήριξη σε μια δίκαιη υπόθεση".

Για τον Εθνικό Απελευθερωτικό Συνασπισμό

Κ. Παρτασίδης, πρώην δήμαρχος Λεμεσού

Α. Ζιαρτίδης, Γεν. Γραμματέας της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας.

Οι προσπάθειες της αποστολής του ΕΑΣ έφεραν αποτελέσματα όταν ο πολωνός αντιπρόσωπος Γιούλιους Κατσούχι ήγειρε το κυπριακό ενώπιον του ΟΗΕ (27.11.1951).

Ομως στο Παρίσι οι δυο αντιπροσπείες ενεργούσαν σαν ξένες η μια προς τη άλλη, χωρίς καμμιά συνεργασία μεταξύ τους.

Σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει τη συνεργασία της εθναρχικής αντιπροσωπείας ο Κ. Παρτασίδης έστειλε μια νέα επιστολη σ' αυτήν που αποτελούσε συνέχεια προηγούμενης προσπάθειας:

Ομως και στο Παρίσι οι δυο αντιπροσωπείες ενεργούσαν σαν ξένες η μια προς την άλλη χωρίς καμμιά συνεργασία μεταξύ τους.

Σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει τη συνεργασία της εθναρχικής να αντιπροσωπείας ο Κ. Παρτασιδης έστειλε μια νέα επιστολή σ' αυτήν που αποτελούσε συνέχεια πρηγούμενης προσπάθειας:

"Κύριοι,

Εχουμε υπόψη μας ότι και σεις έχετε υποβάλει αίτηση στην Επιτροπή Κηδεμονιών του ΟΗΕ για να σας δεχθεί προσωπικά σχετικά με το κυπριακό ζήτημα, στην επιστολή μας, ημερομηνίας 22.11.1951 προς τον κ. Σάββα Λοϊζίδη τονίζαμε ότι οι πολιτικές αντιλήψεις ή ιδεολογικές διαφορές δεν αποτελούν κι ούτε πρέπει ν' αποτελέσουν εμπόδιο στο να συντονίσουμε τις προσπάθειες μας και να συνεργασθούμε για την προώθηση του κυπριακού εθνικού ζητήματος.

Η αντιπροσωπεία του εθνικού απελευθερωτικού συνασπισμού (ΕΑΣ) Κύπρου στο Παρίσι αντιλαμβάνεται ότι θα είναι πολύ επιζήμιο για την εθνική μας υπόθεση, αν η πολιτική της "μη συνεργασίας" συνεχισθεί και θέσει την αρνητική της σφραγίδα και στην περίπτωση που η αίτηση μας, θα γίνει δεκτή από την Επιτροπή Κηδεμονιών.

Γι' αυτό και σας προτείνουμε: Στην περίπτωση που η Επιτροπή Κηδεμονιών θ' αποδεχθεί και τη δική μας και τη δική σας αίτηση, ή θ' αποδεχθεί μόνο τη δική μας ή μόνο τη δική σας αίτηση, να εμφανισθούμε μαζί και οι δυο αντιπροσωπείες μπροστά της, σαν μια ενιαία Κυπριακή αντιπροσωπεία. Εμείς δηλώνουμε από τώρα, ότι είμαστε πρόθυμοι και θα επιδιώξουμε μάλιστα να συνεργασθούμε μαζί σας και θα επιμένουμε να εμφανισθούμε από κοινού μπροστά στην Επιτροπή Κηδεμονιών στην περίπτωση που θα εγκριθεί μόνο η δική μας αίτηση.

Αντιλαμβάνεσθε, πιστεύουμε τη μεγάλη ζημιά και την κακή εντύπωση που θα δημιουργήσουμε αν και στην περίπτωση αυτή επιστρέφουμε στη διασπαστική πολιτική της "μη συνεργασίας"να κυριαρχήσει. Γι' αυτό θέλουμε να ελπίζουμε ότι σ'αυτή τουλάχιστον την περίπτωση, για να επιτευχθεί η κοινή ενιαία εμφάνιση του ζητήματος μας μπροστά στην Επιτροπή Κηδεμονιών θα παραμερίσετε προσωρινά έστω, την άρνηση σας για συντονισμό των προσπαθειών μας και για συνεργασία μεταξύ μας προς εξυπηρέτηση της κυπριακής εθνικής υπόθεσης.

Περιμένουμε την απάντηση σας"

Μ' εκτίμηση

Για την αντιπροσωπεία

Κ. ΠΑΡΤΑΣΙΔΗΣ

Ο Κώστας Παρτασίδης συναντήθηκε με τον Σωκράτη Λοϊζίδη την επομένη, αλλά ο Λοϊζίδης αποκάλυψε στον Παρτασίδη, ότι είχε οδηγίες από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο να αποφεύγει επαφές μαζί τους. Σύμφωνα με το "Δημοκράτη" ο Λοϊζίδης είπε στον Παρτασίδη:

- "Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος μας έδωσε οδηγίες να σας πω, πως ούτε η ελληνική αντιπροσωπεία πρέπει να σας δίδει σημασία και έχει συνεντεύξεις ή άλλες συνομιλίες καί σας ούτε και οι Ελληνες δημοσιογράφοι πρέπει να γράφουν για σας στις ελληνικές εφημερίδες, γιατί αυτό σας δίνει κύρος στην Κύπρο".

Είπε ο Παρτασίδης για τη συνάντηση με τον Λοϊζίδη στον ανταποκριτή του "Δημοκράτη" στις 5.12.51 που δημοσιεύθηκε στις 13 του μηνός:

"Ο κ. Λοϊζίδης μούπε ότι αν εγκριθεί η δική τους αίτηση στην Επιτροπή Κηδεμονιών, τότε θα έρθει αμέσως εδώ αεροπορικώς ο Μακάριος, ο οποίος θα μιλήσει εκ μέρους όλης της Κύπρου. Του είπα ότι κανένας δε μπορεί να μιλά εκ μέρους όλης της Κύπρου, αλλά για την πολιτική παράταξη που εκπροσωπεί και ο Αρχιεπίσκοπος εκπροσωπεί απλώς τη δεξιά πολιτική παράταξη. Πρόσθεσα πως εμείς σαν Λαϊκή Παράταξη δε θ'άχαμε ένσταση να μιλήσει ο Αρχιεπίσκοπος για την Κύπρο, υπό τηω προϋπόθεση ότι θα δεχόταν να συνεργασθεί μαζί μας για να καθορίσουμε από κοινού τον τρόπο της τοποθέτησης του ζητήματός μας. Για μας, του τόνισα, έχει σημασία να προωθήσουμε τον αγώνα μας. Για μας έχει σημασία, τι θα ειπωθεί, αν αυτό που θα λεχθεί και ο τρόπος με τον οποίον θα λεχθεί είναι σωστός και δε μας ενδιαφέρει και τόσο ποιος θα το πει. Αρκεί να λεχθεί το σωστό και να λάβουμε και μεις μέρος στο να καθοριστεί αυτό που θα λεχθεί και συμφωνήσουμε και μεις. Ο κ. Λοϊζίδης μας είπε ότι "αυτή είναι δουλειά των της Κύπρου, εγώ δε μπορώ να βγω έξω από τις οδηγίες τους".

Πρόσθεσε ότι κατά τη γνώμη του είναι καλύτερα "από διεθνούς άποψης" να ενεργούμε χωριστά, ανεξάρτητα αν στην Κύπρο "τοπικά" μπορεί να συμφέρει η συνεργασία.

Και αυτό γιατί, κατά την άποψη του, καλύτερα θα τον κατανοούσε ένας Αμερικανός, αν του μιλήσω σαν δεξιός, κατηγορώντας μάλιστα, αν η ανάγκη το επιβάλλει, και τους κομμουνιστές, παρά σαν του μιλούσε μια μικτή αντιπροσωπεία.

Του υπογράμμισα ότι οι απόψεις του δεν είναι σωστές, ότι είναι βλαβερές και ότι τόσο "τοπικά" όσο και "διεθνώς" πρέπει να είμαστε ενωμένοι να συνεργαζόμαστε γιατί το εθνικό ζήτημα το της Κύπρου δεν είναι ζήτημα "κομματικό" αλλά ζήτημα που ενδιαφέρει ολόκληρο το λαό, ενώ του έλεγα ότι πολύ καλύτερα αποτελέσματα θ'άχαμε και καλύτερη εκτίμηση και εντυπώσεις αν και εδώ στους διεθνείς κύκλους βρισκόμαστε ενωμένοι, επενέβη ο γνωστός Δημήτριος Σβωλόπουλος του μοναρχικού ραδιοφωνικού ιδρύματος Θεσσαλονίκης που είναι εδώ σαν ανταποκριτής του "Εθνικού Κήρυκος" κι' αφού μου συστήθηκε, είπε τα εξής περίπου: "Γιατί δεν κάνετε μια κοινή δήλωση με την οποία να λέτε: Διαφωνούμε βασικά στο ιδεολογικό επίπεδο, αλλά όσον αφορά το εθνικό ζήτημα είμαστε όλοι ενωμένοι- δεξιοί και αριστεροί και συμφωνούμε να αγωνιστούμε μαζί με κοινό μέτωπο για την Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα;

Τον διέκοψα και του είπα ότι αυτό ακριβώς τους λέμε και τους προτείνουμε και μείς. Πολλές χιλιάδες φορές, τους καλέσαμε σε συνεργασία και τους είπαμε ότι οι ιδεολογικές διαφορές δεν αποτελούν και ούτε πρέπει ν' αποτελούν εμπόδιο στη συνεργασία μεταξύ μας για το εθνικό μας ζήτημα. Αυτός τόνισε: "Του είπα και το επανέλαβα μπροστά τους (εννοούσα τον Λοϊζίδη που στο μεταξύ τόσκασε) ότι η πολιτική που ακολουθούν δεν είναι ορθή, είναι κομματική, στενή, διασπαστική πολιτική".