Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Αριστερά θεωρεί τηv εκλoγή τoυ Αρχιεπισκόπoυ Μακαρίoυ Γ ως oλoκλήρωση τoυ εκλησιαστικoύ εκλoγικoύ Πραξικoπήματoς.

S-917

21.10.1950: Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΘΕΩΡΕΙ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ ΩΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΓΟΣ

Ο Μακάριος Κυκκώτης ως Επίσκοπος Κιτίου σε επίσκεψη στο ποίμνιο του

Η Αριστερά θεώρησε την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου Κύπρου Μακαρίου Γ ως ολοκλήρωση του εκκλησιαστικού εκλογικού πραξικοπήματος που είχε οργανώσει η δεξιά παράταξη στην Κύπρο.

Τις απόψεις της αριστεράς εξέφρασε το εκφρστικό όργανο του ΑΚΕΛ "Νέος Δημοκράτης" ο οποίος έγραφε στις 21 Οκτωβρίου 1950, επομένη της εκλογής του Μακαρίου:

"Συμπληρώθηκε χθες το εκλογικό πραξικόπημα που οργάνωσε η δεξιά για την πλήρωση του Αρχιεπισκοπικού θρόνου. Ακόμα μια μαύρη σελίδα της ιστορίας της εκκλησίας μας γράφτηκε χθες. Πλάϊ στην "ιπταμένη" ψήφο του Ταμπουρά, προστέθηκε σήμερα κι η νέα "χειρουργική επέμβαση" στους καταλόγους που κύριος εμπνευστής της ήταν η ηγεσία της δεξιάς κι εκτελεστής της η "Ιερά Σύνοδος".

Ακόμα μια φωτογραφία του Μακαρίου ως Κιτίου σε άλλη επίσκεψη του

Από νωρίς χθες η Αρχιεπισκοπή παρουσίαζε πολυάσχολη όψη. Ρασοφόφοι, μπαινόβγαιναν, αστυνομικοί ρουρούσαν τις εισόδους κι επίσημα πρόσωπα κατέφθαναν διαρκώς. Ολοι βρίσκονταν στις θέσεις τους. Μόνο ο άμεσα ενδιαφρφόμενος δεν εννοούσε να παρευρεθεί: Ο λαός.

Ακόμα μια φορά διαδήλωσε, με την καθολική απουσία του, την αποδοκιμασία του για όσα γίνονταν στο οίκημα της Αρχιεπισκοπής... Ο γύρω χώρος, όπως κι ο περίβολος της εκκλησίας ήταν γεμάτος... Από μαθητές. (Ο μαθητικός κόσμος είναι πάντα...η αδυναμία της δεξιάς σαν πρόκειται για επίδειξη "όγκου".

Στις 10 π.μ. άρχισε στο Μεγάλο Συνοδικό η εκλογή, ευθύς μετά την έναρξη της συνεδρίασης ο κ. Σάββας Χρίστης της Κερύνειας διαπληκτίζεται με τον Γαλατόπουλο, δήμαρχο της Πάφου, απ' τη συγκατάθεση των Κυρηνειακών να εκλέξουν Μακάριο. Μα και πιο ύστερα ο Δέρβης λογομαχεί με τον κ. Κλεόπα, κι αυτό για να διατρανωθεί και στην πιο ιερή στιγμή γι' αυτούς η "μονολιθικότητα" της δεξιάς παράταξης. Στους διαπληκτισμούς αυτούς οι εκφράσεις που χρησιμοποιήθηκαν κάθε άλλο παρά μέσα στα επιτρεπόμενα "πλαίσια" σε τέτοιες συγκεντρώσεις ήταν.

Ισαμε τις 12 μ. η εκλογή είχε τελειώσει. Ο Μακάριος με 77 ψήφους γενικών" αντιπροσώπων (ουσιαστικά αντιπροσώπων των 25% του λαού) και 1 άκυρο αναρριχήθηκε στο θρόνο του Αποστόλου Βαρνάβα. Το άκυρο ψηφοδέλτιο κατά λέξη έγραφε: "Εξωκλιματικόν με σεβασμόν προς τους Κυπρίους ιεράρχας".

Μετά την εκλογήν του έγινε η τελετή για την ενθρόνιση του, κατά την οποία διαβάστηκε από τον Χωρεπίσκοπο Γεννάδιο το υπόνημα της εκλογής και η κανονική πράξη της ενθρόνισης. Ο Κλεόπας του παράδωσε το Αρχιεπισκοπικό σκήπτρο, ενώ αυστηρά ο Ιάκωβος Παύλου τον προσφώνησε. Τέλος ο νέος "Αρχιεπίσκοπος" εξεφώνησε τον ενθρονιστήριο λόγου".

Η ίδια εφημερίδα πήρε το θέμα και χρονογραφικά και με τίτλο " ενθρονίσεις". Εγραφε:

Ο Κιτίου Μακάριος μιλά στο εκκλησίασμα ιστάμενος μπροστά στα συνθήματα για το ενωτικό δημοψήφισμα της 15ης Ιανουαρίου 1950. Ο Κιτίου Μακάριος ήταν ένας από τους πρωτεργάτες του δημοψηφίσματος το οποίο τον βοήθησε πολύ στην εξασφάλιση του θρόνου του Αποστόλου Βαρνάβα καθώς ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Β βρισκόταν σε προκεχωρημένη ηλικία

"Απάνω- απάνω, φάνταζε η κουρούνα χρυσοπίκιλτη, μ' ένα σωρό αστραφτερά διαδήματα, σταυροί, σχέδια, πολύπλοκα, μαργαριτάρια, πολύτιμα, σάπφειροι, αμέθυσοι, όλα βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη. Κι όλα για τον ίδιο σκοπό: Την εντύπωση... Ξαίρετε αυτό το πράμα που λέγεται λαός (έτσι τουλάχιστο νομίζουν και σκέφονται ωρισμένοι ηγέτες) πάντα αρέσκεται στα μπιχλιμπίδια. Ο,τι λάμπει κάνει εντύπωση. Μια έμφυτη τάση, φετιχιστική μπορεί να πει κανένας... Οπως στους άγριους της Αφρικής.

Σήμερα τα πράματα άλλαξαν. Ο,τι μπορούσε ν' αποτελεί κανόνα πριν γίνεται συντρίμια σήμερα... Μα οι αφεντάδες συνεχίζουν το ίδιο τους τραγούδι. Παλιές μέθοδες σε καινούργιες συνθήκες. Λαέ, πόσο λίγο σε μάθαν.

***

Το Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο παρουσίαζε πολυάσχολη όψη. Ρασοφόροι μπαινόβγαιναν. Οργανα της τήρησης της τάξης και του νόμου φρουρούσαν τις εισόδους, (σπουδαία τα λάχανα να πούμε), επίσημοι κατάφθαναν διαρκώς με λιμουζίνες. Ολοι τους βρίσκονταν ακριβώς στην

Εφημερίδα "Φωνή της Κύπρου" 21 10 1950- επομένη της εκλογής του Μητροπολίτη Κιτίου Μακαρίου στο θρόνο του Αποστόλου Βαρνάβα

καθωρισμένη ώρα στη θέση τους. Η τελετή χρειάζονταν και το επίσημο χρήσμα... Για να το χάψουν πιο εύκολα οι χάννοι.

Κόσμος... μη ρωτάτε. Οι γύρω χώροι γέμισαν ασφυκτικά, τα πηλίκια δίναν πραγματικά ένα τόνο επιβλητικό στην ατμόσφαιρα... γιατί ο κόσμος δεν ήταν παρά μαθηγητές, λίγο αργόσχολοι (αριστοκρατική αφρόκρεμα να πούμε), κι αντιπρόσωποι του ωραίου φίλου... Τόσο οι μαθητές κυριαρχούσαν που ρώταγες: Αρχιεπίσκοπος λαού πρόκειται να βγει διά των μαθητών;... Ας είναι. Τι να γίνει, μια κι ο μαθητόκοσμος είναι η αδυναμία της δεξιάς σαν πρόκειται για επίδειξη του "όγκου της".

***

Την ίδια ώρα, ζωγραφιά από καυτή ύλη, ο εργάτης, ο αγρότης, πάλευε για τη ζωή: Πότε με τον κασμά και τ' αλέτρι, αγωνίζονταν ενάντια στα φυσικά στοχεία το σκληρό χώμα για να πάρει με τον ιδρώτα το μεροκάματο (που του άφηναν οι κλέφτες να πάρει για νάμαστε εν τάξει να πούμε). Και πότε με το σφυρί και τ' αμόνι, προσπάθαγε να δώσει χίλια δυο σχήματα στο πυρομένο σίδηρο.

Δούλευε διαρκώς αδιάφορος για ό,τι συνέβαινε στην Αρχιεπισκοπή. Στο πρόσωπο του, λουσμένο στον ίδρωτα, και ποτισμένο με πόνο και κούραση, άνθισε ένα χαμόγελο.

Στη σκέψη που είχε γραφτεί ζωηρά: Η Νύχτα Αρχιεπίσκοπο γεννά (Κι' η νύχτα στη σκέψη του έπαιρνε γιγαντένιες διατάσεις την ανάλυε και την είχε κομματιαστά μπροστά του: Ιπτάμενες ψήφους, χειρουργικές επεμβάσεις, με δίκοπο νυστέρι στους εκλογικούς καταλόγους και εικοσιπέντε στους εκατό οι ψηφοφόροι).

Μ' ανταπάντηση σε τούτο, σκεφτόταν. Μα τις δουλειές της νύχτας τις βλέπει η μέρα και γελά.

Κι έξω στον περίβολο της Αρχιεπισκοπής, ο μαθητόκοσμος από τη μια κι η έλλειψη του κόσμου από την άλλη βρονοτοφώναζαν το ίδιο τραγούδι:

Τις βλέπει η μέρα και γελά".

Επίσης ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Εζεκίας Παπαϊωάννου σε ομιλία του στις 29 Οκτωβρίου 1950 κατά το γιορτασμό της επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940 από την Αριστερά κατηγόρησε τον νέο Αρχιεπίσκοπο ως το "ανφάν γκατέ" της αστικοτσιφλικάδικης τάξης του τόπου" σαν "βέρο αντικομμουνιστή" που σπούδασε στην Αμερική "και έμαθε καλά το μάθημα του αντικομμουνισμού" και σαν Αρχιεπίσκοπο του ενός τετάρτου του ελληνικού κυπριακού λαού.

Είπε ο Παπαϊωάννου:

Εφημερίδα "Ανεξάρτητος" 23 10 1950

"Η λεγόμενη Εθναρχία συνεχίζει τη διασπαστική κομματική της πολιτική. Η ιερά κομματική σύνοδος, όργανο της πλουτοκρατίας πραξικοπηματικά με ψεύτικους εκλογικούς καταλόγους από τους οποίους απουσιάζουν δεκάδες χιλιάδες ψηφοφόροι ανεβάζει το "ανφάν γκατέ" της αστοτσιφλικάδικης τάξης, του τόπου μας, το Μακάριο, στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο. Ο Αγιος του Θεού Μακάριος είναι γνωστός στον κυπριακό λαό, σαν βέρος αντικομμουνιστής και πούρος διαφημιστής του μεγαλύτερου αίσχους της Ελλάδας, του βασανιστηρίου της Μακρονήσου. Σπούδασε στην Αμερική κι έμαθε καλά το μάθημα του αντικομουνισμού, είναι ο Αρχιεπίσκοπος του ενός τετάρτου του ελληνικού κυπριακού λαού γιατί τόσοι ακριβώς τον ψήφισαν. Τώρα πως συμβιβάζει αυτό το γεγονός με αντίπαλο του εθνάρχη που διεκδικεί μονάδα η αγιωσύνη του μπορεί να μας πει".

Ο αθηναϊκός τύπος,που πρόσκειται στην Αριστερά, ζητεί τερματισμό του εσωτερικού διχασμού στην Κύπρο (Εφημερίδα ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ 23 10 1950)

Παρά τις αντιδράσεις της Αριστεράς και τη φυσιολογική δυσαρέσκεια του Κυρηνείας Κυπριανού για την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ ο ίδιος εγκαταστάθηκε για καλά στην Αρχιεπισκοπή και στρώθηκε στη δουλειά για προώθηση του ενωτικού αγώνα της Κύπρου που το έκανε, όπως διαπιστώνεται εκ των υστέρων βίωμα και σκοπό της ζωής του.

Στις 9 Νοεμβρίου 1950 ο νέος Αρχιεπίσκοπος αποχαιρέτησε το λαό της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Κιτίου με την ακόλουθη εγκύκλιο του:

" ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ελέω Θεού, Αρχιεπίσκοος Νέας Ιουσστινιανής και πάσης Κύπρου,

Προς το ευσεβές ποίμνιον της Θεοσώστου επαρχίας Κιτίου.

Χάριν και ειρήνην από Θεού Πατρός.

Διά θελήσεως Θεού, ψήφω κλήρου και λαού, εκδηλωθέντος εκλήθημεν εις διακυβέρνησιν του Αρχειπισκοπικού θρόνου, ευρεθέντος εν χηρεία διά του θανάτου του μακαριστού και αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Β.

Εκλείναμεν τον αυχένα, υπήκοοι γενόμενοι τη κλήσει και βαδίζομεν ήδη της Αρχιεπισκοπής τον ανάντη δρόμον.

Ούτως έταξε περί ημών η πρόνοια του Θεού και εκ βαθέων ψυχής δόξαν τω ονόματι αυτού πάντων ένεκεν αναπέμπομεν.

Πολλήν όμως την λύπην έχομεν αποχωριζόμενοι του λαχόντος ημίν το πρώτον ευσεβούς ποινίου, το οποίον επ' διετίαν και πλέον εποιμάναμεν και αρρήκτους πνευματικούς δεσμούς αγάπης μετ' αυτού επλέξαμεν.

Εν θλίψει καρδίας αποχαιρετώμεν υμάς, τέκνα εν πνεύματι αγαπητά και επιπόθητα, ηγαπήσαμεν υμάς και ηγαπήθημεν υφ υμών πλείστα δε καθ' εκάστην είχομεν τα της στοργής και ευλαβείας υμών δείγματα, επιζητούντες πάντοτε την πνευματικήν και ηθικήν υμών ωφέλειαν μετά πολλής χαράς, εβλέπομεν την εις ημάς αφοσίωσιν την νομιμοφροσύνην, την πρόθυμον εις τα κελεύσματα του ποιμένος υμών πειθαρχίαν και την προσπάθειαν πως διευκολύνητε το νέον ημών. Αν τινάς εν τη ενασκήσει των καθηκόντων ημών επικράναμεν, συγχώρησιν αιτούμεθα, βεβαιούντες ότι αγαθήν είχομεν πάντοτε την προαίρεσιν. Αν δε τινες εις ημάς πικρίας καταπότιον έδωσαν, ουδόλως κατ' αυτών εδυσφορήσαμεν και ολόψυχον αυτοίς την συγγνώμην παρέχομεν.

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 7 3 1951

Ως τέκνα εν πνεύματι υμάς λογιζόμενα θα, "διά του Ευαγγελίου γαρ γεώ υμάς εγέννησα". Επί άλλης σε σκοπιάς νυν ιστάμενοι δεν θα παύσωμεν επισκοπούντες και παρακολουθούντες υμών την προκοπήν, ως ίδιον δε και ουχί ως ξένον ποίμνιον υμάς θεωρούντες. Θα εξακολουθήσωμεν διατηρούντες τον μεθ' ημών σύνδεσμον, αδιάλειπτον θα είναι το περί υμών ενδιαφέρον και πρόθυμον να παρέχωμεν την ηθικήν βοήθειαν και συναντίληψιν εις τον νέον υμών Ποιμένα και Προστάτην ον συνιστώμεν να περιβάλητε διά της αυτής και ημάς αγάπης και τιμής.

Ευχόμεθα προς τον ουράνιον της Εκκλησίας δομήτορα όπως εξαποστείλη υμών "τον δυνατόν και χρήσιμον, ηγούμενον και φύλακα" της κατά Κίτιον αγιωτάτης Εκκλησίας ποιμένα κατά την καρδίαν αυτού, ποιμανούντα υμάς μετ' επιστήμης.

Παρακαλούντες υμάς όπως εύχησθε υπέρ της άνωθεν ενισχύσεων ημών εν τη νέα βαρυτάτη διακονία επικαλούμεθα πλουσίας εφ' υμάς τας θείας ευλογίας, ευχόμεθα όλη ψυχή και καρδία παν αγαθόν και σωτήριον, πάντα εν Κυρίω προκοπή και επίδοσιν.

Η δε χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατρός και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος μετά πάντων υμών.

Διάπυρος προς Κύριον ευχέτης

Ο ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΣ

Εν τη Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου