Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

31.5.1950: Η Πρεσβεία της Αριστεράς αvαχωρεί στo Λovδίvo για πρoώθηση τoυ εvωτικoύ πόθoυ τωv κυπρίωv απ' όπoυ μεταβαίvει στo Παρίσι και συvαvτάται με τov πρωθυπoυργό της Ελλάδας Νικόλαo Πλαστήρα.

S-898

31.5.1950: Η ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΑΝΑΧΩΡΕΙ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ ΕΝΩΤΙΚΟΥ ΠΟΘΟΥ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΠ' ΟΠΟΥ ΜΕΤΑΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΚΑΙ ΣΥΝΑΝΤΑΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΛΑΣΤΗΡΑ

Εκτός από την Εθναρχία, Πρεσβεία στο εξωτερικό απέστειλε και η Αριστερά.

Την αποστολή της Πρεσβείας αποφάσισε ο Εθνικός Απελευθερωτικός Συνασπισμός (ΕΑΣ) που ελεγχόταν από το ΑΚΕΛ ύστερα από την άρνηση της Εθναρχίας να υπάρξει συνεργασία της με το ΑΚΕΛ και ευρύτερα την Αριστερά.

Text Box: Εζεκίας Παπαϊωάννου Η Εθναρχία φοβόταν ότι μια ενδεχόμενη συνεργασία με τους κυπρίους κομμουνιστές θα δυσκόλευε το έργο της στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στα Ηνωμένα Εθνη γι' αυτό και τα μέλη της, σαν κατέληξαν στον ΟΗΕ όχι μόνο φρόντισαν να τονίσουν το γεγονός ότι μαζί τους δεν περιλαμβάνονταν κομμουνιστές, αλλά και δεν είχαν καμμιά επαφή με τις αντιπροσωπείες της Ρωσίας και των σοσιαλιστικών ή κομμουνιστικών χωρών.

Η Πρεσβεία τα βρήκε όμως σκούρα γιατί ούτε η Ελλάδα ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες της έδωσαν θεώρηση διαβατηρίου για να πραγματοποιήσουν επαφές στο έδαφος τους.

Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Νικόλαος Πλαστήρας αποκάλυψε αργότερα ότι δεν έδωσε βίζα στα μέλη της Πρεσβείας του ΑΚΕΛ ύστερα από παρέμβαση της Βρεττανικής Κυβέρνησης.

Ωστόσο η Βρεττανία ενέκρινε την επίσκεψη της Πρεσβείας του ΑΚΕΛ στο Λονδίνο, αλλά αρνήθηκε να τη δεχθεί όπως είχε κάμει αργότερα και στην Πρεσβεία της Εθναρχίας.

Η Πρεσβεία του ΑΚΕΛ περιορίστηκε ουσιαστικά σε επαφές σε ευρωπαϊκές χώρες.

Η Πρεσβεία του ΕΑΣ ή Λαϊκή Εθνική Πρεσβεία όπως την αποκαλούσε η Αριστερά, αποτελείτο από το Γενικό Γραμματέα του ΑΚΕΛ Εζεκία Παπαϊωάννου και τον Αδάμο Αδάμαντο, Δήμαρχο Αμμοχώστου.

Τρίτο μέλος της πρεσβείας θα ήταν και ο Εύδωρας Ιωαννίδης του ΑΚΕΛ Λονδίνου, στη διάρκεια της επίσκεψης στη βρεττανική πρωτεύουσα.

Η Πρεσβεία αναχώρησε από την Κύπρο στις 31 Μαϊου με προορισμό το Λονδίνο. Καθ' οδόν όμως στάθμευσε στο αεροδρόμιο των Αθηνών, όπου την υποδέκτηκαν ο Διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου των Αριστερών Δημοκρατικών Δοράκης και ο δημοσιογράφος Κορωναίος από μέρους του Δημοκρατικού Τύπου.

Ο Παπαϊωάννου έδωσε στους ελλαδίτες αριστερούς επιτολή που απευθυνόταν προς την πρεσβεία της Εθναρχίας που βρισκόταν στην Αθήνα και συνέχιζε τις επαφές της.

Με την επιστολή ο Παπαϊωάννου πρότεινε κοινή δράση ιδιαίτερα στο Λονδίνο όπου θα βρίσκονταν οι δυο αποστολές τις επόμενες εβδομάδες.

Ανέφερε η πρεσβεία του ΕΑΣ στη επιστολή της προς την Πρεσβεία της Εθναρχίας:

"Τα μέλη της Λαϊκής Εθνικής Πρεσβείας, αφού δεν έτυχαν άδειας από μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης για να παραμείνουν στην Ελλάδα συνεχίζουν το ταξείδι τους στην Αγγλία. Από δηλώσεις σας είμαστε πεπεισμένοι, όπως σύντομα θα φτάσετε και σεις στην αγγλική πρωτεύουσα με την απόφαση να προχωρήσετε μέχρι του ΟΗΕ, φρονούμε πως η πορεία των δυο κυπριακών Πρεσβειών συμπίπτει και υποβάλλουμε, ότι είναι προς το συμφέρον του δικαίου αιτήματος του λαού μας, αν υπάρξει κατανόηση και συνεργασία. Είναι επιθυμία και πίστη του λαού και ημών των ιδίων πεποίθηση ότι η συνεργασία αυτή και δυνατή και αναγκαία είναι. Και όσον εξαρτάται από μας δε θα πάψουμε ποτέ να την επιδιώκουμε. Ενωμένοι στις προσπάθειες θα έχουμε ενωμένες και εκδηλώσεις και υποστήριξη του κυπριακού και του ελληνικού λαού, που εγγυάται πλήρη κατίσχυση και δικαίωση του εθνικού και πολιτικού μας αγώνα".

  Αργά το βράδυ της ίδιας ημέρας η Πρεσβεία έφθασε στο Λονδίνο όπου συνενώθηκε με τον Εύδωρα Ιωαννίδη.

Text Box: Αδάμ Αδάμαντος Η υποδοχή που επιφύλαξε στο Λονδίνο ο τύπος ήταν παγερή. Ανταπόκριση μόνο βρήκε η Πρεσβεία του ΕΑΣ από το Κομμουνιστικό Κόμμα και την εφημερίδα του "Νταίηλι Γουώρκερ" που φιλοξενούσε όλες τις εκδηλώσεις και δηλώσεις της.

Επίσης το Κομμουνιστικό Κόμμα της Αγγλίας με ανακοίνονωση του που εξέδωσε υποστήριζε την Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Μόλις έφθασε στο Λονδίνο η Πρεσβεία ζήτησε συνάντηση με τον υπουργό Αποικιών και άρχισε επαφές με διάφορους βουλευτές και άλλους παράγοντες της Αγγλίας.

Ενώ ακόμα βρισκόταν στο Λονδίνο η Πρεσβεία, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Νικόλαος Πλαστήρα πήγε στο Παρίσι για να παραστεί σε συνεδρία της Οργάνωσης Οικονομικής Συνεργασίας και ο Παπαϊωάννου δεν έχασε την ευκαιρία. Του τηλεφώνησε και ζήτησε συνάντηση μαζί του για λίγο για να του εξηγήσει τη θέση της Πρεσβείας πάνω στο Κυπριακό.

Ο Πλαστήρας που δεν είχε θεωρήσει τα διαβατήρια των μελών της Πρεσβείας του ΕΑΣ για να επισκεφθούν την Αθήνα, για επαφές, δέχθηκε να συναντηθεί με τον Εζεκία Παπαϊωάννου, ο οποίος έφυγε με το πρώτο αεροπλάνο για το Παρίσι.

Ο Ελληνας πρωθυπουργός δέχθηκε τον Παπαϊωάννου που τον συνόδευε ο Αδάμ Αδάμαντος, στο ξενοδοχείο Μπρίστολ, όπου διέμενε και προσπάθησε να δικαιολογηθεί γιατί δεν επέτρεψε στην Πρεσβεία να μεταβεί στην Αθήνα υπαινισσόμενος ότι τον εμπόδισαν οι Αγγλοι κι ότι αυτός δεν μπορούσε να κάμει αλλοιώς.

Επανέλαβε μάλιστα στον Παπαϊωάννου τρεις φορές τη φράση "πως μπορούσα να σας δεχθώ".

Η Πρεσβεία επέμενε όπως η ελληνική Κυβέρνηση μεταφέρει το Κυπριακό στον ΟΗΕ αλλά ο Πλαστήρας ήταν ανένδοτος, φοβολούμενος εμπλοκή στων σχέσεων του με την Αγγλία.

Επίσης συμβούλευσε την Πρεσβεία να σταματήσει τις προσπάθειες της και προειδοποίησε ότι υπήρχε κίνδυνος με τον τρόπο αυτό να δοθούν όπλα στη Ρωσία με αποτέλεσμα να θιγεί το αγγλικό γόητρο. Σε μια τέτοια περίπτωση, είπε, οι συνέπειες θα ήταν βαρύτερες.

Λεπτομέρειες έδωσε στη δημοσιότητα η Πρεσβεία σε ανακοίνωση της:

"Στις 11.30 π.μ. της περασμένης Κυριακής η Λαϊκή Εθνική Πρεσβεία συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κυβέρνησης Πλαστήρα στο Ξενοδοχείο Μπρίστολ στο Παρίσι, Η συνάντηση διάρκεσε μια ώρα και δέκα λεπτά και περιστράφηκε γύρω παό το Κυπριακό ζήτημα και τις δυο πρεσβείες που βρίσκονται ήδη γι' αυτό στο εξωτερικό. Από μέρους της Λαϊκής Εθνικής Πρεσβείας τονίσθηκε η ανάγκη της άμεσης λύσης του κυπριακού ζητήματος και της ενεργού επέμβασης της Ελληνικής Κυβέρνησης, η οποια αδέσμευτη από οποιαδήποτε πλαίσια, οφείλει να αντιληφθεί πως η λύση του Κυπριακού δεν επιδέχεται αναβολή. Ο Κυπριακός λαός τονίστηκε στον κ. Πλαστήρα περιμένει πρωτίστως από την Ελληνική Κυβέρνηση να αναλάβει το Κυπριακό και να το προωθήσει σαν την πιο δίκαιη εθνική διεκδίκηση, εγείροντας το, στην ανάγκη και στον ΟΗΕ. Δηλώθηκε απερίφραστα στον κ. Πλαστήρα ότι ο κυπριακός λαός δεν έμεινε καθόλου ικανοποιημένος από τις πρόσφατες δηλώσεις του και τις χαρακτηρίζει σαν εγκατάλειψη ενός κεφαλαιώδους ζητήματος το οποίο σύσσωμος ο ελληνικός λαός υποστηρίζει. Δεν είναι δυνατό- παρατήρησε η Πρεσβεία, να μένει κανένας ικανοποιημένος με το παραμύθι ελληνοβρεττανικών πλαισίων τα οποία στην ουσία αποτελούν αλυσίδες που διαιωνίζουν τη σκλαβιά του κυπριακού λαού, που πνίγουν την φωνήν και το δίκαιο.

Text Box: Εύδωρας Ιωαννίδης Η επίσημη Ελλάδα, συνέχισε η Πρεσβεία, οφείλει να χρησιμοποιήσει τους τίτλους της τιμής και της δόξης του αλβανικού έπους, της εθνικής αντίστασης και της ηρωϊκής συμμετοχής του ελληνικού κυπριακού λαού, στον αντιφασιστικό αγώνα και να απαιτήσει σεβασμό και αναγνώριση του κυπριακού δικαίου. Αν η ελληνική Κυβέρνηση εξακολουθήσει την ίδια, όπως και μέχρι σήμερα απαράδεκτη στάση έναντι του κυπριακού, τότε η δική μας τουλάχιστο Εθνική Λαϊκή Πρεσβεία, είναι αποφασισμένη, σύμφωνα με τη ρητή λαϊκή εντολή, να ζητήσει την υποστήριξη όλων των κρατών, που μετέχουν στον ΟΗΕ και να επιδιώξει την ανακίνηση του στην προσεχή η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Κάτω από το Βρεττανικό ιμπεριαλιστικό καθεστώς η κατάσταση έγινε τόσον αφόρητη ώστε ο κυπριακός λαός να μη τρέφει καμμιά αυταπάτη όσον αφορά τα αισθήματα, τις σκέψεις και τα μελλοντικά σχέδια της Μ. Βρεττανίας για τη νήσο και γι' αυτό είναι αμετάπειστος στην απόφαση του να διεκδικήσει την Ενωση του με την Ελλαδα μέσο των διεθνών οργανισμών και με την υποστήριξη της διεθνούς γνώμης.

Ο πρωθυπουργός κ. Πλαστήρας, ο οποίος υποδέχτηκε την Πρεσβεία με πρόθυμη έκφραση ευχαρίστησης γιατί του δόθηκε η ευκαιρία μιας τέτοιας συνάντησης, μίλησε και πάλι με το πνεύμα των δηλώσεων, που έκαμε στην Αθήνα, δικαιολογήθηκε για το ότι δεν επέτρεψε τη μετάβαση στην Ελλάδα της Λαϊκής Εθνικής Πρεσβείας, με τη χαρακτηριστική φράση του επανέλαβε τρεις φορές "πως μπορούσα να σας δεχθώ" εννοώντας προφανώς σχετικές παρατάσεις και οδηγίες που είχε από τη βρεττανική Κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός επίσης παρατήρησε γιατί οι δυο πρεσβείες δε μπόρεσαν να ενωθούν και να ενεργήσουν από κοινού, εφόσον σκοπός και των δύο είναι η ένωση. Στο σημείο αυτό του δόθηκε η πληροφορία πως η Λαϊκή Πρεσβεία ούτε στο παρελθόν ούτε και στο μέλλον θα αφήσει να χαθεί ευκαιρία για την πραγματοποίηση ενιαίας και κοινής δράσης.

Ο Πλαστήρας συνεβούλευσε επίμονα την Πρεσβεία να διακόψει το έργο της και να αφήσει ανενόχλητους τους Εγγλέζους, οι οποίοι μόνοι τους, όταν νομίσουν κατάλληλο τον καιρό, θα δώσουν την Κύπρο στην Ελλάδα. Σε τέτοια περίπτωση, είπε, αν συνοδεύσουν την προσφορά τους με απαίτηση για βάσεις, η Ελληνική Κυβέρνηση, όχι μονάχα στην Κύπρο, μα και σ'ολάκερη την Ελλάδα, θάναι έτοιμη να παραχωρήσει βάσεις. Μ' αυτό τον τροπο θα λυθεί κάποτε το κυπριακό. Οχι, όμως να πάρετε το ζήτημα στον ΟΗΕ, τόνισε, γιατί θυα δώσετε όπλα στους Ρώσους να κατηγορήσουν την Αγγλία, να την εκθέσουν ηθικά και πολιτικά και να περιπλέξουν έτσι το ζήτημα, γιατί είναι βέβαιο, πως οι Εγγλεζοι, των οποίων θα θιχθεί η φιλοτιμία, θα επιμένουν στην άρνηση τους και θα υποστηριχθεί από τις χώρες του δυτικού μπλοκ, που διαθέτουν πλειοψηφία. Ετσι με το πείσμα των Αγγλων, το ζήτημα θα χρεωκοπήσει.

Η Λαϊκή Εθνική Πρεσβεία, διαμαρτυρόμενη, παρατήρησε πως δεν υπάρχει κανένας λόγος η Ελλάδα, στη διεκδίκηση των δικαίων της, να κάμνει οποιεσδήποτε παραχωρήσεις και οι Εγγλέζοι κανένα δικαίωμα δεν έχουν να απαιτούν βάσεις ή δε χρεωκοπία σε περίπτωση ανάλογη με εκείνη που ανέφερε ο πρωθυπουργός δε θάναι του κυπριακού μα αυτού του ίδιου του ΟΗΕ που θα αποδειχτεί αδύνατος να επιβάλει το δίκαιο.

Ο Πλαστήρας επέμενε, πως το ζήτημα δεν πρέπει να πάει στον ΟΗΕ, και επρότεινε στην Πρεσβεία και άλλη συνέντευξη, με σκοπό να την πιέσει να εγκαταλείψει την ιδέα της χρησιμοποίησης του οργανισμού μέσον του οποίου ηθικά και πολιτικά θα θιχθεί η Αγγλία. Η Λαϊκή Πρεσβεία απέρριψε και την πρόταση και την ιδέα και δήλωσε στον Πλαστήρα, πως θα συνεχίσει το έργο της σύμφωνα με τη λαϊκή εντολή και ζήτησε να μάθει από τον πρωθυπουργό ποια θάναι η στάση της ελληνικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ,

Τα μέλη της πρεσβείας του ΕΑΣ Αδάμ Αδάμαντος (αριστερά) και Εζεκίας Παπαϊωάννου

Η απάντηση ήταν, πως η ελληνική αντιπροσωπεία θα απόσχει και θα ευχηθεί το ζήτημα να λυθεί ικανοποιητικά για την Ελλάδα και την Κύπρο.

Ο Πλαστήρας συνέχισε, πως αντιλαμβάνεται πως η Λαϊκή Εθνική Πρεσβεία είναι αποφασισμένη να πάρει το ζήτημα στον ΟΗΕ και κείνο που έχει να προσθέσει είναι ότι, αν επιτύχει στην προσπάθεια της, θάναι ο πρώτος που θα τη συγχαρεί και τις εκφράζει τις ευχές του να επιτύχει".

Στις 6 Ιουνίου οι Παπαϊωάννου και Αδάμαντος έδωσαν διάσκεψη τύπου, αλλά ελάχιστοι δημοσιογράφοι παρέστησαν, όπως παραπονέθηκε αργότερα ο Παπαϊωάννου σε έκθεση του.

Ο Παπαϊωάννου υπενθύμισε στη διάσκεψη τις υποσχέσεις των Αγγλων που είχαν δώσει στην Κύπρο και κατέληξε:

" Ο Κυπριακός λαός ελπίζει και πιστεύει πως ο βρεττανικός λαός θα ικανοποιήσει την απαίτηση του για ένωση ανταποκρινόμενος έτσι στο γράμμα και το πνεύμα πολλών δημοκρατικων διακηρύξεων πούκανε η Βρεττανική Κυβέρνηση στη διάρκεια του πολέμου και αμέσως ύστερα.

Η Πρεσβεία συνέχισε τις επαφές της με Αγγλους βουλευτές και άλλους επισήμους. Ενας από αυτούς ήταν ο Αρχιδικαστής των Ινδιών Κρίσνα Μένον, που προθυμοποιήθηκε να διευθετήσει επίσκεψη της Πρεσβείας στην Ινδία.

Ταυτόχρονα με επιστολή της στην εφημερίδα " Τάϊμς" η Πρεσβεία προσπάθησε να ανασκευάσει όσα έγραψε η εφημερίδα, η οποία σε αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της στις 5 του μήνα ανέφερε ότι η η Αγγλία χρειαζόταν την Κύπρο ως αεροπλανοφόρο στη Μεσόγειο και ως προκεχωρημένο ραδιοτηλεοπτικό κέντρο.

"Η Πρεσβεία μας διεκδικεί το άμεσο και άνευ ώρων δικαίωμα του κυπριακού λαού να γίνει εθνικά λεύτερος και ελπίζουμε πως το βρεττανικό κοινό, η εργατική Κυβέρνηση και σεις θα αναγνωρίσετε το δικαίωμα του αίματος", ανέφερε η Πρεσβεία στην επιστολή της στους "Τάϊμς" που αρνήθηκαν, ωστόσο, να τη δημοσιεύσουν, ακολουθώντας τη συνωμοσία σιωπής του βρεττανικού τύπου γύρω από τις κυπριακές αποστολές.

Εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΗΣ 10 3 1950

Στις 11 Ιουνίου οι Παπαϊωάννου και Αδάμαντος μίλησαν σε συγκέντρωση που οργάνωσε η παροικία στο Χόλμπορν Χωλ.

Στη συγκέντρωση αυτή τα μέλη της Πρεσβείας του ΕΑΣ επενέλαβαν ότι στόχος του αγώνα ήταν η Ενωση. Η συγκέντρωση έληξε κατά τον ανταποκριτή του " Δημοκράτη" στο Λονδίνο Θ. Δογάνη με τον Εθνικό Υμνο.

Μια άλλη επιτυχία της Πρεσβείας- πέραν της συνάντησης με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Νικόλαο Πλαστήρα- ήταν η υποβολή επερωτήσεων μέσω της Βουλής προς την αγγλική Κυβέρνηση σχετικά με το Κυπριακό από τους βουλευτές τους οποίους συνάντησε.

Η απάντηση της αγγλικής Κυβέρνησης ήταν αποκαρδιωτική, αλλά το γεγονός ότι εγειρόταν το Κυπριακό στη Βρεττανική Βουλή και πάλι, σήμαινε κάτι για την Κύπρο.

Το θέμα ήγειρε ο εργατικός βουλευτής Ντράιμπεργκ που ρώτησε το βρεττανό Υφυπουργό Τζων Ντάγκντεηλ: Μπορεί η Κυβέρνηση να μας πληροφορήσει για τη στάση της πάνω στο δημοψήφισμα που έγινε το Γεννάρη όταν το 95% του ελληνοφώνου πληθυσμού του νησιού ψήφισαν υπέρ της Ενωσης με την Ελλάδα;"

Ο υφυπουργός απάντησε (21.6.1950):

"Είναι σε γνώση του υπουργού Αποικιών το δημοψήφισμα. Επανειλημμένα έχει διασαφηνισθεί ότι καμμιά αλλαγή δε μελετάται στην κυριαρχία της νήσου. Οπως έγινε γνωστό στη νήσο, πριν από τη διενέργεια του δημοψηφίσματος από εντολή του Κυβερνήτη στον Αρχιεπίσκοπο, στάση της Βρεττανικής Κυβέρνησης πάνω στο ζήτημα αυτό παραμένει αμετάβλητη.

ΝΤΡΑΙΜΠΕΡΓΚ: Γνωρίζετε ότι η αισθηματική αυτή επιθυμία για ένωση είναι πλατειά εξαπλωμένη μεταξύ των ελληνοφώνων κυπρίων από τους αντιπροσώπους του ορθοδόξου κλήρου μέχρι των κομμουνιστών και μπορείτε να πείτε τι μέτρα λαμβάνονται για να διαδηλωθεί στους Κυπρίους ότι κινούνται σταθερά προς αυτοκυβέρνηση, οπότε θα μπορούν να κάμνουν ό,τι τους αρέσει και ότι στο μεταξύ περνούν καλύτερα μαζί μας παρά με την Ελλάδα;

ΝΤΑΝΓΚΝΤΕΗΛ: Υπάρχει μεγάλος αριθμός κυπρίων που αντιλαμβάνονται μόνοι τους ότι περνούν καλύτερα με μας.

ΛΕΝΝΟΞ ΜΠΟΙΝΤ: Χωρίς να παραδέχομαι την ακρίβεια της αναφερόμενης αξίωσης ρωτώ τον κ. Υπουργό κατά πόσο αντιλαμβάνεται ότι ολόκληρη η χώρα βρίσκεται στο πλευρό του όταν κάνει καθαρό ότι, εν όψει ζωτικής στρατιωτικής σημασίας της Κύπρου, η Μεγάλη Βρεττανία δεν προτίθεται να την εγκαταλείψει και δεν θεωρεί την ένωση συζητήσιμο θέμα.

ΣΕΡ ΡΑΛΦ ΓΚΛΥΝ: Μπορείτει να διαβεβαιώσετε τη Βουλή ότι σε προσέγγιση προς την ελληνική Κυβέρνηση αυτή εξεδήλωσε πλήρη ικανοποίηση για την παρούσα κατάσταση;

ΝΤΑΝΓΚΝΤΕΗΛ: Αρμόδιο να απαντήσει σ' αυτό το ζήτημα είναι το υπουργείο Εξωτερικών.

ΕΚΤΩΡ ΧΙΟΥΣ: Είσαστε ικανοποιημένος από τον τρόπο της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος και ότι η Εκκλησία δεν άσκησε πιεση πάνω στο λαό;

ΝΤΑΝΚΝΤΕΗΛ: Ειλικρινά δεν είμαι πλήρως ικανοποιημένος για τον τρόπο που διεξήχθη το δημοψήφισμα. Εχω ακούσει για πολλα δημοψηφίσματα που διενεργήθηκαν καλύτερα απ' αυτό.

ΝΤΡΑΙΜΠΕΡΓΚ: Μπορώ να αντιληφθώ ότι ο Υφυπουργός δεν αμφισβητεί την ακρίβεια των δηλώσεων μου ότι υπάρχει πλατειά διαδεδομένο αίσθημα υπέρ της αισθηματικής αυτής αξίωσης;

ΝΤΑΝΓΝΚΤΕΗΛ:.....

Στις δηλώσεις του Αγγλου υφυπουργού υπήρξε άμεση αντίδραση από μέρους της Πρεσβείας του ΕΑΣ, που χαρακτήρισε την απάντηση ως υβριστική:

"Στις 21 του Ιούνη ο υφυπουργός των Αποικιών απαντώντας σε επερωτήσεις στη Βουλή δήλωσε ότι "καμμιά αλλαγή στην κυριαρχία της νήσου δε μελετάται". Ετσι ξανά η αγγλική Κυβέρνηση αδιαφορεί απροκάλυπτα για την αξίωση του λαού και προσπαθεί να κρατήσει κλειστό το κυπριακό ζήτημα. Πραγματικά στα τελευταία 25 χρόνια η μόνιμη απάντηση της Αγγλίας κάθε φορά που κυπριακός λαός πρόβαλλε το αίτημα για την εθνική του απελευθέρωση, ήταν πως το κυπρικό ζήτημα "είναι κλειστό".

Καταγγέλλουμε τη στάση αυτή του υπουργείου Αποικιών σαν εχθρική και υβριστική. Είναι στάση που αγνοεί την επίσημα εκφρασμένη θέληση του λαού και δείχνει πως η Αγγλία είναι αποφασισμένη να διατηρήσει τον αδικο δικτατορικό έλεγχο της πάνω στην ελληνική νήσο. Ο κυπριακός λαός θλίβεται για την πολιτική αυτή, κι' είναι αποφασισμένος να εντείνει τον αγώνα του για την ένωση.

Επίσης θα προσπαθήσει μ' όλα τα μέσα που έχει στη διάθεση του να εξασφαλίσει την υποστήριξη των λαών της γης για το δίκαιο αίτημα του. Η δεύτερη προσπάθεια μας ήταν να ρθούμε σ' επαφή με όσο το δυνατό περισσότερους βουλευτές με άλλες προσωπικότητες και οργανώσεις.

Είμαστε στην ευχάριστη θέση να δηλώσουμε πως από πολλές πλευρές μας δόθηκαν υποσχέσεις πως θα υποστηριχθεί ο αγώνας μας. Είμαστε βέβαιοι πως η πάλη του κυπριακού λαού για ένωση που συνεχίζεται κι αναπτύσσεται θα βρει διαρκώς περισσότερη υποστήριξη μέσα τις οργανώσεις του βρεττανικού λαού".