Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

17.2.1950: Ο Κιτίoυ Μακάριoς αρvείται κάθε συvεργασία με τo ΑΚΕΛ και αvακoιvώvει τηv απoστoλή Πρεσβείας της Εθvαρχίας στo εξωτερικό, η oπoία δεv θα εvημερώσει τη Ρωσία, τηv oπoία θεωρεί εχθρική χώρα έvαvτι τωv εθvικώv διεκδικήσεωv της Ελλάδας.

S-865

17.2.1950: Ο ΚΙΤΙΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΚΑΘΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙA ΜΕ ΤΟ ΑΚΕΛ ΚΑΙ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ ΤΗN ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΘΝΑΡΧΙΑΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ Η ΟΠΟΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙ ΤΗ ΡΩΣΙΑ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΕΩΡΕΙ ΕΧΘΡΙΚΗ ΧΩΡΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. ΑΝΑΓΓΕΛΛΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΑ ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ ΑΝ Η ΒΡΕΤΤΑΝΙΑ ΔΕΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΗΝ ΑΞΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ

Δημοψήφισμα στα Λύμπια

Ενώ το ΑΚΕΛ εισηγείτο στην Εθναρχία τη συγκρότηση ενιαίας Πρεσβείας για να μεταβεί στο εξωτερικό για να ενημερώσει τις ξένες κυβερνήσεις και τα Ηνωμένα Εθνη για τα αποτελέσματα του Ενωτικού δημοψηφίσματος της 15ης Ιανουαρίου 1950, η Εθναρχία ενήργησε και πάλι μόνη της παραγνωνρίζοντας το ΑΚΕΛ και αποφάσισε τη συγκρότηση και αποστολή δικής της Πρεσβείας στην Ελλάδα, την Αγγλία και τα Ηνωμένα Εθνη.

Δημοψήφισμα στη Λευκωσία

Αποστολή της Πρεσβείας θα ήταν να επιδώσει τους τόμους του δημοψηφίσματος και να ενημερώσει τη διεθνή κοινή γνώμη. Η επίδοση των τόμων στα Ηνωμένα Εθνη σήμαινε, κατά την άποψη της Εθναρχίας, ότι θα ενημερώνονταν όλες οι χώρες περιλαμβανομένου και του ανατολικού συνασπισμού, όπως ζητούσε η Αριστερά, αλλά ο Μητροπολίτης Κιτίου Μακάριος που ανακοίνωσε τς αποφάσεις της Εθναρχίας σε δημοσιογραφική διάσκεψη στις 17 Φεβρουαρίου φρόντισε να καταστήσει σαφές ότι οι χώρες του συνασπισμού αυτού δεν θα ενημερώνοταν "διότι η Ρωσία είναι εχθρά του ελληνισμού και των εθνικών του διεκδικήσεων" και διότι, όπως είπε, η Ρωσία ήταν εχθρική χώρα έναντι των εθνικών διεκδικήσεων της Ελλάδος του ελληνισμού, αλλά και για να μη δοθεί αφορμή για εκμετάλλευση του κυπριακού ζτήματος από τους κομμουνιστές.

Ο Μητροπολίτης Κιτίου που μιλούσε ως πρόεδρος του Γραφείου Εθναρχίας είπε ακόμη ότι η αριστερά δε θα μετέσχε στην πρεσβεία και ότι η Εθναρχία δεν είχε καμιά επαφή με το ΑΚΕΛ.

Ο Κιτίου είπε ακόμη ότι αν με τα μέτρα που προγραμμάτιζε η Εθναρχία δεν ικανοποιείτο η θέληση του Κυπριακού λαόύ τότε θα ακολουθούσε προσφυγή στον ΟΗΕ.

Ακόμα ένα στιγμιότυπο από το δημοψήφισμα στη Λευκωσία

Στην αρχή ο Κιτίου Μακάριος έδωσε στους δημοσιογράφους τή ανακοίνωση της Εθναρχίας για την απόφαση της αποστολής της πρεσβείας:

"Την 15ην παρελθόντος Ιανουαρίου 1950 η Εθναρχία Κύπρου, ως φυσικός εθνικός ηγέτης της αλυτρώτου ταύτης ελληνικής νήσου, εκάλεσε τον Κυπριακόν λαόν, όπως διά Δημοψηφίσματος διακηρύξη την θέλησιν του περί του πολιτικού του μέλλοντος. Το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος υπήρξεν οίον ανεμένετο. Τα 96% των δικαιουμένων ψήφου Ελλήνων κατοίκων υπέγραψαν αξιούντες την ένωσιν μετά της Ελλάδος.

Το δημοψήφισμα υπό την εποπτείαν της Εθναρχίας διεξήχθη ειρηνικώς, αβιάστως και ελευθέρως, και παρά το γεγονός ότι η Κυβέρνησις αντέδρασε κατ' αυτού απαγορεύσασα δι' εγκυκλίων εις τους δημοσίους υπαλλήλους και τους διδασκάλους να μετάσχουν τούτου, ίνα εκφράσουν την θέλησιν των, και γενικώς ασκήσασα πίεσιν επί των οπωσδήποτε οικονομικώς εξ αυτής εξαρτωμένων έσχε πλήρη επιτυχίαν.

Δημοψήφισμα στον ιερό ναό Τρυπιώτου

Σκοπός του δημοψηφίσματος δεν ήτο βεβαίως η διακρίβωσις της εθνικής πίστεως του Κυπριακού λαού, περί του οποίου ουδεμία αμφιβολία υπήρχε, μολονότι ελάχιστοι συκοφάνται της αληθείας επιχείρησαν και τούτο να αμφισβητήσωσιν. Αλλ' ήτο το δημοψήφισμα τρόπος ομαδικής εκδηλώσεως της θελήσεως των Κυπρίων όπως αποκτήσωσι το πανανθρώπινον δικαίωμα της ελευθερίας, διά της ενώσεως της νήσου των μετά της Ελλάδος εις την οποίαν εθνολογικώς αύτη ανήκει.

Η Εθναρχία δι' εγγράφου της ημερομηνίας 4 Φεβρουαρίου 1950, ανεκοίνωσεν εις την Βρεττανικήν Κυβέρνησιν το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος και εκάλεσε ταύτην, όπως συμμορφουμένη προς την εκφρασθείσαν θέλησιν του Κυπριακού λαού και την εθνικήν αρχήν της αυτοδιαθέσεως των λαών, τερματίση την επί της Κύπρου κατοχήν της.

Ωσταύτως η Εθναρχία δι' εγγράφου της ημερομηνίας 10 Φεβρουαρίου, 1950, ανεκοίνωσε το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν ως αμεσώτατα ενδιαφερφομένην διά την αισίαν λύσιν του Κυπριακού ζητήματος.

Δεδομένου ότι το Δημοψήφισμα είναι διεθνώς ανεγνωρισμένον μέσον διαπιστώσεως της θελήσεως των λαών, ανεκοίνωσεν επίσης το αποτέλεσμα αυτού προς όλας τας κυβερνήσεις των χωρών, αι οποίαι είναι μέλη της οργανώσεως των Ηνωμένων Εθνών πλην εκείνων του Σοβιετικού συνασπισμού και εκαλέσαμεν συγχρόνως ταύτας όπως έλθωσι συμπαραστάται και αρωγοί προς ικανοποίησιν της εθνικής αξιώσεως των κυπρίων.

Μια γριά ενώ ψηφίζει στο δημοψήφισμα

Επί τούτοις ανακοινούμεν ότι επίσημος κυπριακή Πρεσβεία προσεχώς, θα επισκεφθή τας Αθήνας, το Λονδίνον, άλλας ευρωπαϊκάς πρωτεύουσας και τας Ηνωμένας Πολιτείας της Αμερικής. Η Πρεσβεία θα επιδώση τους τόμους του Δημοψηφίσματος εις τας Κυβερνήσεις Ελλάδος και Μεγάλης Βρεττανίας και θα μερινήση να διαφωτίση τη διεθνή κοινή γνώμην επί της φυσικής και δικαίας αξιώσεως του Κυπριακού λαού.

Δεν δυνάμεθα βεβαίως να γνωρίζωμεν ποίαν ανταπόκρισιν θα εύρη εκ μέρους της κυβερνώσης την Κύπρον δυνάμεως ή διά του δημοψηφίσματος εκδηλωθείσα θέλησις του Κυπριακού λαού, πάντως όμως επιθυμούμεν να καταστήσωμεν σαφές ότι απόφασις αμετάκλητος του λαού είναι ο διά παντός θεμιτού μέσου και τρόπου τερματισμός της γενικής διακυβερνήσεως της νήσου. Με ακεραίαν την συναίσθησιν του δικαίου μας δεν θα διστάσωμεν να προσφύγωμεν οπουδήποτε ηθέλομεν κρίνει επιβεβλημένον διά την δικαίωσιν του ιερού εθνικού αγώνος μας".

Στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων ο Κιτίου Μακάριος ήταν πιο αποκαλυπτικός και είπε σε σχετική ερώτηση ότι η Εθναρχία δεν θα δίσταζε να καταφύγει και στον ΟΗΕ "εάν η Αγγλία δεν θελήση να ικανοποιήσει τη αξίωσιν μας".

ΕΡΩΤΗΣΗ: Διά ποίων μέσων θα γίνη η προσφυγή;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θα εύρωμεν, ασφαλώς, το φιλικόν κράτος, το οποίον θα παρουσιάση το ζήτημα μας προ της ΟΗΕ.

Δημοψήφισμα στο Νέο Χωρίο Κυθρέας

ΕΡΩΤΗΣΗ: Δεν ήλθετε εις σχετικήν συνεννόησιν μετά της Ελληνικής Κυβερνήσεως;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οχι.

Σε ερώτηση για τη δράση του δημάρχου Λευκωσίας Θεμιστοκλή Δέρβη στο Λονδίνο και τα διαβήματα τα οποία είχε προβεί, είπεν ότι αυτός δρούσε όχι σαν αντιπρόσωπος της Εθναρχίας, αλλά σαν Ελληνας Κύπριος.

" Ως Δήμαρχος της πρωτευούσης έχει αντιπροσωπευτικήν ιδότητα", πρόσθεσε.

Ο Κιτίου Μακάριος ανεκοίνωσε ακόμη ότι η σύσταση της Πρεσβείας δεν είχε ακόμη αποφασισθεί, αλλά εκείνο που ήταν σίγουρο ήταν ότι θα μετέσχε σ' αυτήν η Εκκλησία και θα αποκλειόταν η Αριστερά.

Για την αναχώρηση της Πρεβείας είπεν ακόμη ότι ο χρόνος δεν είχε καθορισθεί αλλά αυτό θα γινόταν μετά τις εκλογές που είχαν προγραμματισθεί στην Ελλάδα και ότι τις δαπάνες της Πρεσβείας θα αναλάμβανε όλος ο λαός.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Το αποσταλέν προς την ελληνικήν Κυβέρνησιν έγγραφον εν σχέσει με το δημοψηφισμα έχει την μορφήν απλής ανακοινώσεως ή αποτελεί έκκλησιν προς βοήθειαν;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κυρίως έχει την ένοιαν επισήμου ανακοινώσεως ήτις αναφέρεται εις την ελληνικήν Κυβέρνησιν ως ενδιαφέρομενον κράτος. Τι όμως αναφέρει το έγγραφον ή εάν θα ανακοινωθή τούτο αφορά τον παραλήπτην.

Εθνος 25 1 1950

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ολαι αι ενωτικαί ενέργεια θα γίνουν ανεξαρτήτως προς την στάσιν της Ελληνικής Κυβερνήσεως.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είπομεν και προηγουμένως ότι δεν ήλθομεν εις συνεννόησιν μετά της Ελληνικής κυβερνήσεως.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Εάν η Ελληνική Κυβέρνησις δεν συγκατατίθεται εις την προσφυγήν εις την ΟΗΕ:

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θα καταφύγωμεν εις την ΟΗΕ, έστω και αν η Ελληνική Κυβέρνησις εκφράση αντίθετον γνώμην, διότι δεν υπάρχει ουδεμία αμφιβολία περί των αισθημάτων της Ελλάδος έναντι της Κύπρου.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποίαι χώραι θα σας υποστηρίξουν εις την ΟΗΕ;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν γνωρίζομεν ακόμη, αλλά πάντως όχι χώραι του σοβιετικού συνασπισμού.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Εάν υποστηρίξουν το ζήτημα μας οι σοβιετικοί αντιπρόσωποι;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι δικαίωμά των να πράξουν ό,τι θέλουν.

Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ 18 2 1950

ΕΡΩΤΗΣΗ: Γνωρίζει η Εθναρχία εάν η Αμερική αντιτίθεται εις την ένωσιν, ανεπισήμως, διά στρατηγικούς λόγους;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν έχομεν τοιαύτας ενδείξεις. Εκείνο το οποίον γνωρίζομεν, είναι ότι το μόνον η Μ. Βρεττανία εξεδήλωσαν αντίθεσιν διά στρατηγικούς λόγους. Το ζήτημα των βάσεων δύναται να διακανονισθή μεταξύ Ελλάδος και Μεγάλης Βρεττανίας, αίτινες συνδέονται διά στενής φιλίας και όταν είχον να αντιμετωπίσουν κοινόν εχθρόν, η πρώτη παρεχώρησεν όλας τας βάσεις της εις την δευτέραν. Και εάν η Βρεττανία και η Ελλάς αντιμετωπίσουν εκ νέου κοινόν εχθρόν, όχι μόνον η Κύπρος, αλλά και ολόκληρος η Ελλάς θα παρεχωρείτο ως στρατηγική βάσις.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η Ενωσις θα ενισχύση την αγγλοελληνικήν φιλίαν;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είμεθα απολύτως βέβαιοι περί τούτου,

Σε αλλη ερώτηση ο Κιτίου Μακάριος είπεν ότι αν το δημοψήφισμα διεξαγόταν με μυστική ψηφοφορία το αποτέλεσμα θα ήταν συντριπτικώτερο, υπέρ της ένωσης "δεδομένου ότι η Κυβέρνησις κατά τη διεξαγωγή του φανερού δημοψηφίσματος επηρέασε πολλούς εξαρτωμένους οικονομικώς εξ αυτής και απηγόρευσεν εις τους δημοσίους υπαλλήλους να προσέλθουν διά να ψηφίσουν".

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι φρονείτε περί της θέσεως της τουρκικής μειονότητος;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είμαι απολύτως βέβαιος ότι αι κινήσεις των τούρκων κατά της ενώσεως δεν είναι αυθόρμητοι, αλλ' υποβολιμαίαι και ότι όταν οι Τούρκοι αξιούν την απόδοσιν της Κύπρου εις την Τουρκίαν επιδιώκουν κάτι το οποίον δεν πιστεύουν. Αλλωστε, πρέπει να ληφθούν υπ' όψιν τα αισθήματα της συντριπτικής πλειονότητος και ουχί της μειονότητος. Διά της ενώσεως δεν πρόκειται να θιγούν τα δικαιώματα των Τούρκων, αλλ' ότι ούτοι θα συζούν ελευθέρως μετά των Ελλήνων, όπως συμβαίνει εις την Δυτικήν Θράκην.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Εάν αμφισβητείται το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος, θα εδέχεσθο να επαναληφθή υπό της Κυβερνήσεως;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ασφαλώς ναι, εξ' άλλου προέβημεν εις εισήγησιν εις την Κυπριακήν Κυβέρνησιν να το διεξαγάγη η ιδία, αλλ' ηρνήθη. Η Εθναρχία είναι έτοιμος να δεχθή επίσημον Δημοψήφισμα και να υποβοηθήση την διεξαγωγήν του.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πρόκειται να γίνουν και άλλα διαβήματα εις την Κύπρον διά την προώθησιν λύσεως;

«Νέος Δημοκράτης», 24 2 1950

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν δυνάμεθα να είπωμεν συγκεκριμένως ποία διαβήματα θα γίνουν. Τούτο θα εξαρτηθή εκ της στάσεως της Αγγλίας. Τονίζομεν όμως, ότι ουδέποτε θα παύσωμεν τον αγώνα μέχρις ότου επιτύχωμεν την ένωσιν.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η Εθναρχία καταδικάζει τα μέτρα του ΑΚΕΛ;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν έχομεν επαφήν με το ΑΚΕΛ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Απεταθη ποτέ η Εθναρχία εις οιονδήποτε κόμμα διά την ενωτικήν κίνησιν, ώστε να διακαιολογήται η απαίτησις των κομμουνιστών να ληφθούν ιδιαιτέρως υπόψει;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Εθναρχία ουδέποτε απετάθη εις κόμματα, αλλ' απευθύνεται προς όλον τον ελληνικόν λαόν της νήσου.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η αριστερά θα συμμετάσχη εις την Πρεσβείαν;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οχι.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Απηύθυνεν ποτέ η Ελληνική Κυβέρνησις οιανδήποτε συμβουλήν προς την Εθναρχίαν περί των ενεργειών της;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οχι. Αι πρόσφατοι περί Κύπρου δηλώσεις της ελληνικής κυβερνήσεως δεν ανακοινώθησαν επισήμως προς ημάς. Πάντως όμως, έγιναν υπό βρεττανικήν πίεσιν.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος συνηντήθη ποτέ μετά της Α.Ε. του Κυβερνήτου, είτε του πρώτου είτε του νυν;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο Κυβερνήτης δεν εζήτησε συνέντευξιν. Το αποτέλεμσα του δημοψηφίσματος δεν θα διαβιβασθή εις τας χώρας του σοβιετικού συνασπισμού διότι η Ρωσία είναι εχθρά του ελληνισμού και των εθνικών του εκδικήσεων και διότι δεν επιθυμούμεν ποσώς

ΕΘΝΟΣ 4 3 1950

ημείς να δώσωμεν αφορμήν προς εκμετάλλευσιν του Κυπριακού ζητήματος υπό της διεθνούς κομμουνιστικής προπαγάνδας εις την διαπάλιν μεταξύ του δυτικού και του ανατολικού κόσμου.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Εάν η Μ. Βρεττανία προέτεινε την αναβολήν της λύσεως του Κυπριακού ζητήματος ενόψει της κρισίμου διεθνούς καταστάσεως, επί δέκα π.χ. έτη, μετά τα οποία θα συζητηθή το κυπριακόν ζήτημα θα εγίνετο δεκτή τοιαύτη πρότασις;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αλλο είναι το ζήτημα της αναβολής της λύσεως του Κυπριακού ζητήματος διά να συζητηθή κατόπιν και άλλο η αναβολή του κατόπιν θετικήν μεθ'ωρισμένην χρονικήν προθεσμίαν. Φρονούμεν αδιστάκτως, ότι ο Κυπριακός λαός δεν θα εδέχετο να παραμείνη επί περισσότερον χρόνον υπό την βρεττανικήν κυριαρχίαν.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποίαν γνώμην έχετε επί του ζητήματος της αναβολής της Ενώσεως λόγω της κρισιμότητος της διεθνούς καταστάσεως ισχυρισμόν τον οποίον προβάλλουν οι Αγγλοι.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ουδεμία αναβολή δικαιολογείται ως εκ της διεθνους καταστάσεως. Η Μεγάλη Βρεττανία δεν υπελόγισε το κρίσιμον της διεθνούς καταστάσεως, όταν απέδιδε την ελευθερίαν εις τους λαούς της Βούρμας, των Ινδιών, της Καϋλάνης.

Οι δηλώσεις του Μητροπολίτου Κιτίου ότι στην Πρεσβεία δεν θα μετέσχε η Αριστερά και το γεγονός ότι θα συνεχιζόταν ο αγώνας μέσα στα στενά πλαίσια της αγγλοελληνικής φιλίας χωρίς να ενημερώνονται άλλες κυβερνήσεις, κυρίως ανατολικές προκάλεσε την οργήν της Αριστεράς.

ΕΘΝΟΣ 24 3 1950

Ο ΕΑΣ χρησιμοποίησε την πιο σκληρή ίσως γλώσσα που χρησιμοποίησε ποτέ σε ανακοίνωση του για να απαντήσει στις δηλώσεις του Μακαρίου και κατηγόρησε την Εθναρχία ότι χαντάκωνε τον αγώνα του λαού με τις αποφάσεις της.

Κατηγόρησε την Εθναρχία ότι δεν έστειλε τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στη Σοβειτική Ενωση και τις άλλες αντολικές χώρες, απ' όπου όπως τόνιζε η Κύπρος περίμενε πραγματική βοήθεια.

Ταυτόχρονα κατάγγελλε την Εθναρχία ότι χειριζόταν το Κυπριακό σαν να ήταν τσιφλίκι του Μακαρίου και τι έρριψε το κυπριακό στους ιμπεριαλιστές κατά την έκφραση του.

Τέλος ανακοίνωσε ότι θα προχωρούσε και αυτός στη συγκρότηση ξεχωριστής πρεσβείας που θα πήγαινε τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες Ανατολικές και ευρωπαϊκές για να τις ενημερώσει για το Κυπριακό.

Ανέφερε ο ΕΑΣ στην ανακοίνωση του που δημοσιεύθηκε την επομένη των δηλώσεων του Μητροπολίτη Κιτίου:

"Με τις προχθεσινές της δηλώσεις προς τους ξένους δημοσιογράφους, η Εθναρχία αναβάλλει, χαντακώνει και θάφτει ουσιαστικά την ενωτική μας υπόθεση, γιατί; Διότι κομματίζει την υπόθεση μας και την κάμνει υπόθεση μονάχα του ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου. Ούτε τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος δεν έστειλε προς την Σοβετική Ενωση και τις Λαϊκές Δημοκρατίες τις χώρες, δηλαδή από τις οποίες μπορούμε να περιμένουμε πραγματική κατανόηση και υποστήριξη, θα στείλει αποστολή δική της, της δεξιάς, στις χώρες του δυτικού συνασπισμού και μασά τα λόγια της ως προς την προσφυγή στον ΟΗΕ, αναγνωρίζει στους ιμπεριαλιστές το δικαίωμα νάχουν πολεμικές βάσεις στην Κύπρο, σάμπως ο τόπος μας αποτελεί τσιφλίκι του κ. Μακαρίου και της Εθναρχίας. Δηλώνει πως μπορεί να ικανοποιηθεί με μια απλή υπόσχεση της βρεττανικής κυβέρνησης ότι μετά δέκα χρόνια θάταν πρόθυμη να λύσει το Κυπριακό, ούτε λέξη δεν λέει για την Κυβέρνηση της Αθήνας που αρνείται να θέσει το Κυπριακό σαν ελληνική εθνική διεκδίκηση. Καμμιά προοπτική, καμμιά πρόνοια για αγώνα.

Πατριωτικέ Κυπριακέ Λαέ,

ΝΕΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΗΣ 20 1 1950

Ο Εθνικός Απελευθερωτικός Συνασπισμός χαρακτηρίζει τις δηλώσεις αυτές της Εθναρχίας σαν απαράδεκτες και καταστρεπτικές, τις χαρακτηρίζει σαν παράδοση άνευ όρων στους ιμπεριαλιστές. Προειδοποιεί το λαό πως η Εθναρχία και η ηγεσία της δεξιάς καμμιά διάθεση δεν έχουν να κάμουν αγώνα για την λευτεριά του τόπου μας. Οι δημοσιογραφικοί τους θεατρινισμοί και δημοκοπία σκοπόν έχουν την συγκάλυψη της ασυνέπειας τους. Κάτω από τη Λαϊκή πίεση είναι υποχρεωμένοι να κάμουν κάτι για το θεαθήναι και αυτό το κάτι παν να το διοχετεύσουν προς ιμπεριαλιστικά υποδουλωτικά κανάλια.

Η γραμμή τους δεν εξυπηρετεί κανένα άλλο εξόν από τον ιμπεριαλισμό και τους εχθρούς της εθνικής μας υπόθεσης.

Ο Εθνικο Απελευθερωτικός Συνασπισμός θέτει μπροστα στο λαό το πατριωτικό του πρόγραμμα και καλεί κάθε κύπριο πατριώτη να το υποστηρίξει με πίστη, αυτοθυσία και φανατισμό.

1. Προκηρύσσει εθνικά συλλαλητήρια σ' ολες τις πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά της Κύπρου για την 25η Μαρτίου, ημέραν της εθνικής ανεξαρτησίας. Καλεί το λαό σε πραγματικό, εθνικό συναγερμό έτσι που οι εθνικές αυτές εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις να μεταφέρουν στα πέρατα του κόσμου την ενωτική μας φωνή και ν' αποτελέσουν σοβαρό σταθμό στην εθνικοαπελευθερωτική μας πάλη.

2. Από την προσεχή βδομάδα θα αρχίσουν παγκοινοτικές συγκεντρώσεις στα χωριά με στόχο την ίδρυση μικτών επιτροπών εθνικής δράσης. Οπως με τη ενότητα εξασφαλίσαμε την θριαμβετικήν νίκην στο ενωτικό δημοψήφισμα έτσι και τώρα καλούμαστε να εδραιώσουμε αυτή την ενότητα στους νέους αγώνες που θα διεξάγουμε. Κοινός εχθρός όλων μας είναι ο ιμπεριαλισμός κι η υποδούλωση και ενάντια σ' αυτόν πρέπει να χρησιμοποιηθούν σύσσωμες οι δυνάμεις μας.

3. Στα συλλαλητήρια της 25ης Μαρτίου θα εγκριθεί η σύνθεση της λαϊκής ενιαιομετωπικής πρεσβείας που θα επισκεφθεί χωρίς διάκριση όλες τις χώρες της Ευρώπης για να κατατοπίσει την κοινή, όσο και την επίσημη γνώμη, πάνω στην υπόθεση μας και που θα καταλήξει στον ΟΗΕ, για να θέσει οπωσδήποτε το κυπριακό στην προσεχή γενική συνέλευση του Οργανισμού.

4. Σ' όλες τις κινητοποιήσεις πρέπει να συνδυάζεται η άλλη για την ειρήνη, η πάλη ενάντια στη μετατροπή του τόπου μας σε πολεμική βάση, η πάλη για το ψωμί και το οικονομικά προβλήματα του λαού με τη όλη εθνικο-απελευθερωτική προσπάθεια.

Ελληνικέ Κυπριακέ Λαέ,

το Κυριακό δε λύεται με ευχές και παρακλήσεις. Το Κυπριακό θα λυθεί με την ασίγαστη πάλη του λαού μας και με την προσφυγή μας στον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινή γώμη. Να αποταθούμε παντού. Και στην Ανατολή και στη Δύση. Κάθε υποστήριξη που μας προσφέρεται, οποθενδήποτε κι αν προέρχεται αυτή, θα την δεχτούμε και θα την χειροκροτήσουμε, αυτή είναι η ξεκάθαρη πατριωτική γραμμή του Εθνικοαπελευθερωτικού Συνασπισμού.

Καλούμε το λαό σ' ενότητα δράσης. Καλούμε το λαό ν' απομονώσει και να καταστήσει ακίνδυνο κάθε διασπαστικό στοιχείο, η ενότητα του λαού μας πρέπει ν' αποτελέσει το βράχο πάνω στον οποίο θα συντριβούν τα ιμπεριαλιστικά υποδουλωτικά σχέδια. Η ενότητα του λαού μας είναι εκείνη που εκφράζει τη γρανιτένια μας θέληση να παλαίψουμε μέχρι που να αποκατασταθούμε εθνικά.

- Ψηλά το λάβαρο της Ενωτικής μας πάλης.

- Ψηλά το λάβαρο του αντιϊμπεριαλισμού και της ειρήνης.

- Ψηλά το λάβαρο της εθνικής μας ενότητας.

- Σε παλλαϊκό εθνικό συναγερμό την 25η Μαρτίου,

- Ζήτω η Ενωση.

- Κάτω ο ιμπεριαλισμός.

- Λευτεριά στο λαό μας.

Λευκωσία 18.2.1950"