Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

21.11.1949: Τo Τρίτo Παράρτημα τoυ υπoμvήματoς τoυ ΑΚΕΛ πρoς τov ΟΗΕ με τo oπoίo διακηρύσσει τηv ελληvικότητα της Κύπρoυ.

S-842

21.11.1949: ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΚΕΛ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΗΕ ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΙΑΚΗΡΥΣΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Εζεκίας Παπαϊωάννου, Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ: Επί ηγεσίας του το 1949, το Κόμμα και συνεργάτες του, κυρίως δήμαρχοι, υπέβαλαν υπόμνημα στον ΟΗΕ με το οποίο διακηρυσσόταν η ελληνικότητα της Κύπρου

Στο υπόμνημα του ΑΚΕΛ προς τα Ηνωμένα Εθνη με το οποίο διακηρυσσόταν η Ελληνικότητα της Κύπρου επισυνάπτονταν τρία Παραρτήματα. Το Τρίτο Παράρτημα έχει ως εξής:

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ

1. Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ ΣΤΑ 1881

Ο Γλάδστων προς τον υποστράτηγο Σερ Ρ. Πιτούλφ:

" Ο κ. Γλάδστων έχει λάβει τηλεγραφήματα από κάποιους κατοίκους της Λάρνακας, της Λεμεσού και της Λευκωσίας, οι οποίοι υποστηρίζουν την Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα και επιθυμεί να πληροφορήσει εκείνους που έστειλαν τηλεγραφήματα ότι ενώ η Κυβέρνηση της Αυτής Μεγαλειότητας επιθυμεί την ευτυχία των Κυπρίων, θα πρέπει να θυμούνται ότι η Κύπρος κατέχεται από αυτή τη χώρα, σύμφωνα με συνθήκη με την Πύλη, ως μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ότι προτάσεις που θα γίνονταν κατά παράβαση της συνθήκης αυτής δεν μπορούσαν να συζητηθούν". (Βλέπε Αλληλογραφία για τις υποθέσεις της Κύπρου, Λευκή Βίβλος 2930, σελ. 105, 1881).

2. Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ Ι. ΤΣΑΜΠΕΡΛΑΙΝ ΣΤΑ 1896

" Η Κυβερνηση της Α. Μ. μελέτησε το υπόμνημα των Χριστιανών κατοίκων της νήσου, στο οποίο διατυπούνται οι απόψεις τους για τη θέση και τις προσδοκίες της Νήσου και το οποίο στάληκε στις 5 του Οκτώβρη 1895. Το υπόμνημα αρχίζει με την εκ νέου έκφραση του πόθου για την Ενωση με το ελληνικό Βασίλειο που εκφράστηκε πολλές φορές νωρίτερα σε παρόμοια υπομνήματα και άλλες τέτοιες ανακοινώσεις.

Πάνω σ' αυτό το σημείο η Κυβέρνηση της Α. Μ. δεν μπορεί να κάμει τίποτε περισσότερο από του ν' αναφερθεί στην απάντηση που έδωσε ο κ. Γλάδστων πάνω στο ίδιο θέμα, στα 1881. Η απάντηση του κ. Γλάδστωνος μαζί με τη διακήρυξη που έγινε από το Μαρκήσιο του Ρίπον, ότι "η Κυβέρνηση της Α. Μ. δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τη διακυβέρνηση της Κύπρου πούγινε σύμφωνα με την αγγλο-τουρκική Συνθήκη του 1878" ολοκληρώνει τη θέση των Συμβούλων της Α. Μ. σχετικά με το ζήτημα" (Βλέπε Κυπριακή Επίσημη Εφημερίδα, Σεπτέμβρης 11 1898).

3. Ο ΓΛΑΔΣΤΩΝ ΣΤΑ 1897

Μια επιστολή του Γλάδστωνος προς το Δούκα του Ουεστμίνστερ: "Προσθέτω την ικανοποίηση που θάνιωθα αν μου δινόταν η ευκαιρία προτού τερματίσω το μικρό μου βίο, να δω τον πληθυσμό της ελληνικής αυτής Νήσου (Κύπρου) με μια φιλική διευθέτηση ενωμένο με τους αδελφούς του Βασιλείου της Ελλλάδας και της Κρήτης" (Βλέπε το Ανατολικό Ζήτημα, σελ. 15, Εκδοση Λονδίνου 1897).

4. Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΤΣΕΡΤΣΙΛ ΣΤΑ 1907

"Νομίζω πως είναι πολύ φυσικό το ότι ο κυπριακός λαός πούναι ελληνικής καταγωγής θεωρεί την Ενωση του με την όπως μπορεί να ονομασθεί, Μητέρα Πατρίδα του, σαν ένα ιδεώδες που το διατηρεί με ζήλο, σεβασμό και ζέση. Τέτοιο αίσθημα αποτελεί παράδειγμα της πατριωτικής αφοσίωσης, που τόσο ευγενικά χαρακτηρίζει το ελληνικό Εθνος. Κι εγώ πιστεύω πως όσοι έχουν βαθειά αισθήματα δε θα ξεχάσουν πως πρέπει να σέβονται αισθήματα δε θα ξεχάσουν πως πρέπει να σέβονται και τα όμοια αισθήμαστα των άλλων, λόγω ως οι απόψεις που υποβλήθηκαν είναι γνώμες τις οποίες η Κυβέρνηση της Α.Μ. δεν αρνείται να προσέξει με

ΕΘΝΟΣ 10 Φεβρουαρίου 1949. (Το Β μέρος στην επόμενη σελίδα)

σεβασμό, από την άλλη μεριά, η γνώμη του Μουσουλμανικού πληθυσθμού της Νήσου, πως η Βρεττανική κατοχή της νήσου δεν πρέπει να οδηγήση στη διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας κι ότι η αποστολη της Μεγάλης Βρεττανίας στην Ανατολή δεν πρέπει νάναι η μείωση της κυριαρχίας του Σουλτάνου, είναι πράγματα που η Κυβέρνηση της Α. Μ. είναι εξίσου υποχρεωμένη να προσέξει με σεβασμό.

Σχετικά με την παραχώρηση των Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα και τη σύγκριση που έγινε μεταξύ των Νησιών αυτών και της Κύπρου, πρέπει να παρατηρήσω ότι η αναλογία δεν είναι καθόλου πλήρης, αν όχι για τίποτε άλλο γιατί οι Ιόνιοι Νήσοι, την εποχή της παραχώρησης, αποτελούσαν ιδιοκτησία της Μεγάλης Βρεττανίας, η οποία κατά συνέπεια μπορούσε να τις διαθέσει όπως ήθελε, πράγμα που δε συμβαίνει καθόλου με την Κύπρο". (Βλέπε αλληλογραφία σχετικά με τις Κυπριακές υποθέσεις, Λευκή Βίβλος CD 3996 (1908).

5. Η ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΑΖΑΡΕΥΕΙ ΤΟ 1912.

"Το Δεκέμβρη του 1912 με την ευκαιρία των διαπραγματεύσεων για τη Βαλκανική Ειρήνη στο Λονδίνο, ο Λόϊδ Τζωρτζ, μπροστά στον πρώτο Λόρδο του Νυαρχείου κ. Γουίνστων, Τσέρτσιλ, και τον Πρώτο Λόρδο Πρίγκηπα Λούϊς του Μπάττεμπεργκ, πρότεινε στον Ελληνα πρωθυπουργό, Ε. Βενιζέλο, να παραχωρήσει την Κύπρο στην Ελλάδα, με αντάλλαγμα να έχει δικαίωμα ο Βρεττανικός στόλος να χρησιμοποιεί τη ναυτική βάση στο Αργοστόλι της Κεφαλλονιάς (Ιόνιοι Νήσοι) σε περίπτωση ανάγκης. Ο Βενιζέλος δήλωσε, πως κατ' αρχήν δέχεται την πρόταση. Ωστόσο, αργότερα όταν πέρασε η Βαλκανική κρίση, δεν ξενάγινε λόγος γι' αυτό το παζάρεμα". (Βλέπε Γ. Βεντήρη, " Η Ελλάδα από το 1910 ως το 1920, τόμος 1 σελ, 208/9 έκδοση Αθηνών, 1931).

6. Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΑ 1915.

Υστερα από την απόφαση του Βασιλέα της Ελλάδος να μη βοηθήσει τη Σερβία, ο Σερ Εντουαρτ Γκρέϋ (υπουργός των Εξωτερικών) προσπάθησε να το δωροδοκήσει για ν' αλλάξει την απόφαση του δίνοντας την υπόσχεση πως "αν η Ελλάδα είναι έτοιμη να δώσει βοήθεια σαν σύμμαχος την Σερβία, τώρα που υπέστη την επίθεση της Βουλγαρίας, η Κυβέρνηση της Αυτού Μεαλειότητας θάταν έτοιμη να παραχωρήσει την Κύπρο στην Ελλάδα. Αν η Ελλάδα ενωθεί με τους συμμάχους για όλους τους σκοπούς, θάχει φυσικά το μερίδιο της στα ωφελήματα που θα εξασφαλισθούν στο τέλος του πολέμου, αλλά η προσφορά της Κύπρου γίνεται από την Κυβέρνηση της Α. Μ. ανεξάρτητα από αυτά υπό τον όρον ότι η Ελλάδα θα δώσει άμεση και πλήρη βοήθεια με το στρατό της στη Σερβία".

Το Β μέρος του άρθρου της εφημερίδας ΕΘΝΟΣ (10 2 1949) για τον πρώην κυβερνήτη Λόρδο Γουϊνστερ. (Το Γ μέρος στην επόμενη σελίδα)

Ο Γκρέϊ έδωσε τόση σημασία σ' αυτή την πρόταση ώστε έστειλε την ίδια μέρα (16 του Οκτώβρη 1915) και δεύτερο τηλεγράφημα στον Πρεσβευτή μας στη Αθήνα προτρέποντας τον να κοινοποιήσει το ζήτημα σχετικά με την Κύπρο αμέσως. Το τηλεγράφημα αυτό για δυο μέρες κρατήθηκε απ' τον πρωθυπουργό Ζαϊμη χωρίς αν να το παρουσιάσει αυτός στο Βασιλέα. Η απάντηση δόθηκε με καθυστέρηση 4 ημερών. Ο κ. Ζαϊμης είπε πως επειδή η γνώμη των στρατιωτικών ήταν, πως θάταν πολύ ριψοκίνδυνο για την Ελλάδα να βοηθήσει τη Σερβία, αποφασίστηκε να μη αναληφθεί καμμιά δράση, αλλά να κρατηθεί ευνοϊκή για τους συμμάχους ουδετερότητα. Και πρόσθεσε, πως καμιά απολύτως προσφορά δεν έπειθε την Κυβέρνηση να απομακρυνθεί από τη στάση της αυτή" (Βλέπε "Η αλήθεια για τις συνθήκες ειρήνης", τόμος 11 σελ. 1217 του Λ. Λλόϊδ Τζωρτζ, έκδοση Λονδίνου 1938).

7. ΥΠΟΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΣΤΑ 1919

" Στο Διεθνές Σοσιαλιστικό Συνέδριο πούγινε στη Βέρνη στα 1919, ο κ. Ράμσεη Μακτόναλντ, δήλωσε πως το Βρεττανικό Εργατικό κόμμα θα εφαρμόσει την αρχή της αυτοδιάθεσης για την Κύπρο (Βλέπε "Τάϊμς Λονδίνου, 10 του Φεβράρη 1919).

8. ΓΙΑΤΙ Η ΚΥΠΡΟΣ ΔΕ ΔΟΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΑ 1919

"Στις 16 του Γεννάρη του 1919, το Γενικό Επιτελείο του Υπουργείου Πολέμου ετοίμασε μερικές "σημειώσεις σχετικά με τους πολεμικούς σκοπούς της Ελλάδας" για καθοδήγηση των Αγγλων αντιπροσώπων στη Συνδιάσκεψη...". " ...Σχετικά με την Κύπρο, παρόλο που το Υπουργείο Πολέμου παραδέχεται πως η πλειοψηφία των κατοίκων της νήσου επιθυμούν σφοδρά την Ενωση τους με την Ελλάδα, ωστόσο προβάλλει στρατηγικούς λόγους για να μη αποχωριστούμε την Κύπρο". Η δυναμική στρατηγική σπουδαιότητα της Κύπρου είναι μεγάλη τόσο από ναυτική όσο και από εμπορική άποψη, γιατί οι ακτές της βρίκονται μόνο 44 μίλια μακρυά από τη Μ. Ασία και 69 από τη συριακή ακτή, ενώ η Λάρνακα είναι μόνο 262 μίλια μακρυά από το Πόρτ Σαϊντ. Παρόλο που το Νησί δε διαθέτει για την ώρα ικανοποιητικό λιμάνι, ωστόσο το Νασυαρχέιο δηλώνει, πως θα μπορούσε να γίνει θαυμάσια βάση για υποβρύχια και αντιτορπιλλικά στην Αμμόχωστο. Επίσης υπάρχουν ευκαιρίες για την κατασκευή αεροδρομίων και αεροναυτικής βάσης. Με την αυξανόμενη ακτίνα δράσης της αεροπορίας, η Κύπρος θάναι μέσα σε ακτίνα εύκολης δράσης ενάντια στις κύριες συγκοινωνιακές γραμμές που περνούν από τη Μ. Ασία, Συρία και από τη θάλασσα, μέσο της Αλεξάνδρειας και της διώρυγας του Σουέζ. Η πραγματική σημασία της Κύπρου θα μεγάλωνε πολύ αν μια μεγάλη δύναμη εγκαθίδρυε ναυτική βάση στην Ανατολή, αν και η κατοχή της

Το Γ και τελευταίο μέρος του άρθρου της εφημερίδας ΕΘΝΟΣ (10 2 1949) για τον πρώην Κυβερνήτη Λόρδο Γουίνστερ

Κύπρου από την Ελλάδα δύσκολα μπορούσε να θεωρηθεί σαν απειλή για τη Βρεττανική Αυτοκρατορία, ο κίνδυνος να πέσει στα χέρια μιας πιο ισχυρής δύναμης δεν μπορεί να παραβλεφθεί ολοκληρωτικά (Βλέπε "Η αλήθεια για τις συνθήκες ειρήνης", τόμος 11 , σελ, 1238, του Λ. Λλόϊδ Τζωρτζ).

9. ΕΠΙΣΗΜΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΛΛΟΥΔ ΤΖΩΡΤΖ ΣΤΑ 1919

Στην Κυπριακή αποστολή

Λάγκαστερ Στρήητ W.2

10 Downing Street

14 Νοεμβρίου 1919

Με εντολή του πρωθυπουργού απαντώ στις επιστολές τις οποίες είχετε την καλωσύνη να στείλετε προς αυτόν, ημερομηνίας 15 Σεπτεμβρίου και 21 Οκτωβρίου.

Ο πρωθυπουργός επέστησε σύντονη την προσοχή του στις σκέψεις που προβάλλονται στις επιστολές σας. Γνωρίζει πλήρως το αίσθημα που υπάρχει μεταξύ του Ελληνικού πληθυσμού της Κύπρου υπέρ της Ενωσης της νήσου με την Ελλάδα.

Διατάχθηκα δε να καταστήσω σε σας σαφώς, ότι οι πόθοι των κατοίκων της Νήσου Κύπρου, θα τύχουν της πολύ συντόνου και συμπαθούς προσοχής της Κυβέρνησης της Α. Μεγαλειότητος, όταν αυτή θα εξετάσει το μέλλον της νήσου. Αδυνατεί όμως κατά το παρόν, λόγω της αβεβαιότητας της διεθνούς κατάστασης στη Μέση Ανατολή, να δώσει οποιανδήποτε οριστική απάντηση στο Υπόμνημα της Κυπριακής Αποστολής". (Βλέπε Κυπριακή υπόθεση, επίσημη αλληλογραφία που δημοσιεύτηκε από την Κυπριακή αποστολή σελ 18 Λονδίνο, 1920).

10. ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΠΛΕΙΟΦΗΦΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΟ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

" Επιστρέφοντας από το Λονδίνο μέσον του Παρισιού, τα μέλη της κυπριακής αποστολής συναντήθηκαν στις 9 Αυγούστου 1920 με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που τους είπε: "Είδον τον υπουργόν των Εξωτερικών Μεγάλης Βρετανίας Λόρδον Γκώρζον και εβεβαιώθην ότι το Υπουργικόν Συμβούλιον απεφάσισε διά πλειοψηφίας να μη δοθή η Κύπρος εις την Ελλάδα" (Βλέπε η Κύπρος κατά τον αγώνα της παλιγγενεσίας 1821-1930, σελ, 87 του Φ. Ζαννέτου, ελληνική έκδοση Αθήνα 1930)

11. ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΚΛΕΙΣΕ ΟΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΑΝΑΝΟΙΧΘΕΙ

Αρχιγραμματεία Κύπρου

12 Ιουνίου 1925

Προς τον Μακαριώτατο Αρρχιεπίσκοπο

Κύπρου Λευκωσία

Μακαριώτατε,

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 25 6 1949

Σε σχέση με την επιστολή της Μακαριότητος Σας ημερομηνίας 1 Μαϊου 1925 που περικλείει υπόμνημα που απευθύνεται προς τον εντιμότατο υπουργό των Αποικιών με το οποίο διαμαρτύρεσθε κατά της κατακράτησης της Κύπρου ως μέρους των κτήσεων της Α. Μεγαλειότητος, εντάληκα από τον Κυβερνήτη να σας πληροφορήσω ότι το υπόμνημα σας διαβιβάστηκε δεόντως στον υπουργό των Αποικιών, ο οποίος παρακάλεσε την Α. Εξοχότητα να δηλώσει σε σας ότι έλαβε το υπόμνημα και επιθυμεί να πληροφορηθείτε ότι πρέπει σαφώς να κατανοήσετε ότι ως ήδη υποδείχθηκε σε σας περισσότερες από μια φορά ότι το ζήτημα της Ενωσης της Κύπρου με την Ελλάδα έκλεισε τελειωτικά και δεν μπορεί να επανανοίξει

Εχω την τιμήν να διατελώ

Μακαριώτατε

της Σεβασμιότητάς σας ευπειθής θεράπων

C.D.FENN

Αποικιακός Γραμματέας

(Βλέπε Κυπριακή Επίσημη Εφημερίδα 12 Ιούνη 1925).

12. Ο ΓΟΥΙΝΣΤΟΝ ΤΣΕΡΤΣΙΛ ΕΠΑΙΝΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ 1943 ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΛΑΟΥ ΣΤΗ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ

Στην ομιλία που έκαμε στην Κύπρο κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του εδώ το Φεβράρη του 1943 ο Βρεττανός πρωθυπουργός κ. Γ. Γουίνστων Τσέρτσιλ, χρησιμοποίησε τις παρακάτω λέξεις για να επαινέσει τη συμβολή του Κυπριακού λαού στην πολεμική προσπάθεια: "Τώρα χαίρω να είπω προς σας εν Κύπρω, πόσον θαυμάζομεν εις την μητέρα χώραν, την γηραιάν Αγγλίαν, το σταθερό πνεύμα με το οποίον ητοιμάσθητε διά να υπερασπίσετε την νήσον σας και πως αγρύπνως την φρουρείτε βοηθούμενοι υπό στρατευμάτων της βρεττανικής αυτοκρατορίας. Πιστεύσατε με, μετά το τέλος του πολέμου τούτου, το όνομα της Κύπρου θα περιλαμβάνεται εις τον κατάλογον εκείνων, που κατέστησαν άξιοι όχι μόνο της Βρεττανικής κοινοπολιτείας των Εθνών όχι μόνον των Ηνωμένων Λαών οι οποίοι τώρα συμπολεμούν, αλλά, ως ακραδάντως πιστεύω, και των μελλουσών γενεών της ανθρωπότητος".

13. ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ

Ο Λόρδος Γουϊνστερ, Κυβερνήτης της Κύπρου στην προκήρυξη του στις 4 του Απρίλη του 1947, έλεγε: "Μιλώντας για το μελλοντικό καθεστώς της Κύπρου, ο υπουργός των Αποικιών στις 11 του περασμένου Δεκέμβρη (1946) είπε πως δεν γίνεται σκέψη για καμμιά αλλαγή στο καθεστώς της Κύπρου, η δήλωση αυτή επιβεβαιώνει την πολιτική όλων των προηγουμένων Βρεττανικών Κυβερνήσεων, που συνίσταται στο ότι η Κύπρος θα παραμείνει κάτω από βρεττανική κυριαρχία, σαν ένας πολύτιμος και πιστός συνεταίρος, που αναλαμβάνει της κοινής δύναμης της βρεττανικής κοινοπολιτείας. Δεν υπάρχει καμμιά αλλαγή σ' αυτή την πολιτική". (Βλέπε Κυπριακές εφημερίδες 5 του Απρίλη 1947).