Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

27.6.1943: Ο Τoπoτηρητής τoυ Αρχιεπισκoπικoύ Θρόvoυ Μητρoπoλίτης Πάφoυ Λεόvτιoς ευλoγεί τoυς εθελovτές τoυ ΑΚΕΛ στη Λεμεσό καθώς ετoιμάζovται vα καταταγoύv στo στρατό.

S-710

27.6.1943: Ο ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ, ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΦΟΥ ΛΕΟΝΤΙΟΣ, ΕΥΛΟΓΕΙ ΤΟΥΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΑΚΕΛ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ ΚΑΘΩΣ ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΤΑΓΟΥΝ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΟ

Η Κύπρος μπροστά στο φάσμα της ναζιστικής εισβολής. ( Σκίτσο στο περιοδικό "Κυπριακή Επιθεώρηση" που εξέδιδε στη διάρκεια του πολέμου η τοπική κυβέρνηση στην Κύπρο)

Η συγκέντρωση της Λευκωσίας έγινε ενόψει της Παγκύπριας Συνδιάσκεψης που είχε καλέσει το ΑΚΕΛ για τις 27 Ιουνίου στην οποία συγκεντρώθηκαν όλοι οι εθελοντές.

Η Συνδιάσκεψη έγινε στο κινηματοθέατρο Ριάλτο και σ' αυτήν παρέστησαν 731 συνολικά εθελοντές του ΑΚΕΛ.

Η ατμόσφαιρα στο Ριάλτο ήταν πανηγυρική και παντού επικρατούσε ενθουσιασμός. Ιδιαίτερα όταν στο θέατρο εισήλθαν οι εθελοντές τότε κατά τον "Ανεξάρτητο (29.6.43) όλες οι χιλιάδες του πλήθους ξέσπασαν σε χείμαρο χειροκροτημάτων και σε θύελλα επευφημιών και για πολλή ώρα το θέατρο, εδονείτο από τα χειροκροτήματα και τις επευφημίες.

Τη Συνδιάσκεψη άνοιξε ο δήμαρχος Αμμοχώστου Αδάμ Αδάμαντος που τόνισε ότι "η θυσία των Ακελιστών εθελοντών αποτελεί εγγύησιν διά την πραγματοποίησιν των ωραίων πόθων και ιδανικών μας".

Ακολούθησαν χαιρετισμοί από τα Δημοτικα Συμβούλια Λεμεσού και Αμμοχώστου, της Ενωσης εργαζομένων γυναικών, της Παγκύπριας Συντεχνιακής Ενωσης, της Παγκύπριας Ενωσης Μικροκαταστηματαρχών, των Μορφωτικών Συλλόγων και του Λοχία της Εθνολιντικής Δύναμης και μέλους του ΑΚΕΛ Ανδρέα Ελληνα.

Ακελιστές εθελοντές παρελαύνουν στη Λεμεσό

Στη συνέχεια ανήλθε στο βήμα "εν μέσω εκδηλώσεων απεριγράπτου ενθουσιασμού" ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ και δήμαρχος Λεμεσού Πλουτής Σέρβας εξήρε τη σημασία της απόφασης της 16ης Ιουνίου για κατατάταξη των μελών του Κόμματος στις ένοπλες δυνάμεις.

Ακολούθησε ο Πρόδρομος Παπαβασιλείου μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου Βαρωσίων, ο ποιητής Τεύκρος Ανθίας και ο δικηγόρος Λ. Νικολαϊδης από την Πάφο.

Στη συνέχεια διαβάστηκαν τα ονόματα και των 731 εθελοντών- μελών του ΑΚΕΛ και η Συνδιάσκεψη επικύρωσε "εν μέσω φρενιτιωδών εκδηλώσεων ενθουσιασμού την απόφασιν της Κεντρικής Επιτροπής περί εθελουσίας κατατάξεως των μελών του εις τας ενόπλους δυνάμεις".

Στη συνέχεια αποφασίστηκε η σύσταση Ταμείου Προνοίας υπέρ των οικογενειών των εθελοντών και ανακοινώθηκε εισφορά από 500 λίρες από τον καπνοβιομήχανο Αθω Πατίκη.

Στη συνέχεια η Φωφώ Βασιλείου, σύζυγος του εθελοντή Βάσου Βασιλείου (και μητέρα του μετέπειτα προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιώργου Βασιλείου) η οποία "ανέγνωσεν εν μέσω βαθείας συγκινήσεως του ακροατηρίου προκήρυξιν του Κόμματος προς τον Κυπριακόν λαόν, εις την οποίαν τονίζονται τα καθήκοντα του διά την απελευθέρωσιν της Ελλάδος, την εθνικήν αποκατάστασιν της Κύπρου και την παγκόσμιον ελευθερίαν".

Η συνδιάσκεψη έκλεισε με το εμβατήριο των εθελοντών και τους εθνικούς Υμνους της Αγγλίας και της Κύπρου.

Το βράδυ δόθηκε δεξίωση από το Δημοτικό Συμβούλιο Λεμεσού προς τιμή των εθελοντών στο προαύλιο του Δημοτικού Μεγάρου στην οποία παρέστησαν ο δικοικητής του

Ακελιστές εθελοντές παρελαύνουν στη Λεμεσό. Σε πρώτο πλάνο ο Κώστας Παρτασίδης, Βοηθός Γραμματέας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ Λεμεσού

στρατοπέδου Πολεμιδίων Σερ Παναγιώτης Κακογιάννης, ο δήμαρχος Βαρωσίων Αδάμ Αδάμαντος, το δημοτικό συμβούλιο Λεμεσού, ο Χριστιανός Ρωσσίδης και ο Γυμνασιάρχης Ν. Ξιούτας.

Τους εθελοντές προσφέρνησε ο αντιδήμαρχος Βάσος Παπαδόπουλος και ο Πρόδρομος Παπαβασιλείου οποίος είπε μεταξύ άλλων:

"Ορκιζόμεθα ότι θα εκτελέσωμεν τα στρατιωτικά μας καθήκοντα με την ιδίαν πειθαρχίαν και το ίδιον ενδιαφέρον με το οποίον εκτελέσαμεν αύτα και ως πιστοί στρατιώται διά την υπόθεσιν του Εργαζομένου Λαού".

Στη συνέχεια μίλησαν ακόμα οι Κώστας Παρτασίδης και Α. Ζιαρτίδης της ΠΣΕ και τέλος τους εθελοντές χαιρέτισε ο στρατιωτικός διοικητής Πολεμιδιών που χαρακτήρισε τους εθελοντες ως παιδιά του και πρόσθεσε:

"Εάν ο γιατρός δεν εγκρίνη μερικούς από σας, τότε πρέπει να φροντίσετε εις την θέσιν σας να έλθη άλλος.

Με την λήξη της δεξίωσης οι εθελοντές κατευθύνθηκαν στο Παρθεναγωγείο Λεμεσού όπου κοιμήθηκαν το βράδυ και την επομένη πρωϊ, πρωί συγκρότησαν παρέλαση στους κυριότερους δρόμους της πόλης.

Αργότερα τους προσφώνησε ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Πλουτής Σέρβας και στη συνέχεια όλοι μαζί κατευθύνθηκαν προς το στρατόπεδο Πολεμιδίων όπου κατατάγηκαν.

Σημείωνε ο "Ανεξάρτητος":

" Από ενωρίς την πρωϊαν χιλιάδες λαού, πραγματική ανθρωποθάλασσα, συνέρρεε από όλας τας αρτηρίας της πόλεως προς την πλατείαν του Δημοτικού Μεγάρου, εκεί όπου ο Λαός, ο Εργαζόμενος Λαός, κάθε τίμιος και ειλικρινής άνθρωπος, θα αποχαιρετούσε εκείνους, οι οποίοι εις την φωνήν της Πατρίδος και του καθήκοντος απάντησαν άνευ δισταγμού "παρών".

Οι εθελονταί οι οποίοι είχον διανυκτερεύσει εντός των αιθουσών του παρθεναγωγείου Λεμεσού κατέφθασαν εις την Πλατείαν, και αφού παρήλασαν διά των κεντρικωτέρων οδών της πόλεως, περί την 9.15 π.μ. γινόμενοι αντικείμενον ενθουσιωδών εκδηλώσεων και

Αίγυπτος, Φεβρουάριος 1940. Κύπριοι που υπηρετούν στο βρετανικό στρατό σε αναμνηστική φωτογραφία

παρατεταμένων χειροκροτημάτων. Εν τω μεταξύ είχον καταφθάσει οι επίσημοι. Πλατεία δε, οι πέριξ δρόμοι και η ταρράτσα του Δημοτικού Μεγάρου είχαν κατακλεισθή υπό πέντε πκαι πλέον χιλιάδων λαού.

Θύελλα χειροκροτημάτων και ζητωκαυγών υπεδέχθη την εμφάνισιν εις τον εξώστην του Δημοτικού Μεγάρου των επισήμων, μεταξύ των οποίων πρώτος απηύθυνε τον λόγον προς τον λαόν, ο Δήμαρχος Λεμεσού και Γενικος Γραμματέας του ΑΚΕΛ κ. Πλουτής Σέρβας, τονίσας την σημασίαν του αντιφασιστικού Πολέμου και την σημασίαν της συμβολής του Κυπριακού λαού εις τον αγώνα. Ο κ. Σέρβας εκάλεσε την νεολαίαν και όλα τα άλλα Κόμματα να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Ακελιστών, έκλεισε δε την ομιλίαν του ζητωκραυγάσας υπέρ του ενιαίου αντιφασιστικού Μετώπου, των Λαών και υπέρ της απελευθερώσεως της Ελλάδος και όλων των άλλων υποδούλων λαών".

Ακολούθως έλαβε τον λόγον ο Δήμαρχος Αμμοχώστου κ. Αδάμ Αδάμαντος ειπών μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

"... Ανάλογες ημέρες πατριωτικής συγκινήσεως εγνώρισε και άλλοτε η πόλις της Λεμεσού τον καιρόν που πριν από 32 χρόνια άλλοι ήρωες εθελοντές έσπευδαν στη φωνή της ελληνικής πατρίδος. Τότε η Ελλάδα καλούσε τα παιδιά της να τη βοηθήσουν στους αγώνες της για την απελευθέρωση σκλαβρωμένων αδελφών μας. Σήμερον όμως- αλλοίμονο-βουτηγμένη μέσα στο αίμα σφαδάζει κάτω από το πέλμα των τυράννων φασιστών και καλεί τα παιδιά της ν' αγωνιστούν για την απελευθέρωση αυτής της ίδιας της Ελλάδος. Και στη φωνή αυτή, πρώτοι εσείς απαντήσατε "παρών". Κατόπιν εβεβαίωσε τους αγωνιστάς ότι κάθε στοργή και μέριμνα θα καταβάλλεται χάριν όλων εκείνων των προσφιλών τους προσώπων που αφήνουν πίσω, τους ηυχήθη καλήν τύχην και εξέφρασε την πίστη και την πεποίθηση του εις την νίκην, την νίκην ύστερα από την οποίαν θα φέρουν και στο νησί μας την ελευθερίαν και πάλιν "απ' τα κόκκαλα βγαλμένη των ελληνικών παιδιών της τα ιερά..".

Ακολούθως ωμίλησεν εκ μέρους των εθελοντών ο Δημοτικός Σύμβουλος Αμμοχώστου κ. Χρ. Σαββίδης, υποσχεθείς προς τον λαόν ότι όπως επί σειράν ετών οι σημερινοί εθελονταί

Οι υπόλοιποι της ομάδας των Κυπρίων που φωτογραφίζονται τον Φεβρουάριο του 1940 στην Αίγυπτο

ηγωνίσθησαν διά τα συμφέροντα των εργατών και του εγαζομένου λαού, ούτω και τώρα μέσα εις τας γραμμάς των αντιφασιστικών στρατιωτών θα αγωνισθούν διά την συντριβήν του φασισμού και την διεκδίκησιν της ελευθερίας και των συμφερόντων της ανθρωπότητος, ιδιαίτερα δε της Ελευθερίας και των συμφερόντων της ελληνικής πατρίδος.

Ωμίλησαν ακολούθως ο τούρκος ιεροδικαστής και μετά ο εθελοντής κ. Μάρκος Μαρκουλλής εκ μέρους της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ.

Λαβών τελευταίος τον λόγον ο έντ. διοικητής Λεμεσού είπε μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:

Είναι η πρώτη φορά κατά την οποίαν βλέπω ένα τόσον εξαιρετικόν θέαμα εις την Κύπρον. Η κατάταξις εις τον στρατόν ενός τόσον μεγάλου αριθμού εθελοντών είναι πρωτοφανής. Ελπίζω ότι το παράδειγμά σας θα το ακολουθήσουν και άλλοι..."

Οι εθελοντές πορεύθηκαν αργότερα στο στρατόπεδο Πολεμιδίων για να εκπαιδευθούν ενώ την επομένη τους επισκέφθηκε ο Τοποτηρητής του αρχιεπισκοπικού Θρόνου, Μητροπολίτης Λεόντιος, ο οποίος τέλεσε δέηση και ευλόγησε τους εθελοντές.

Σε σύντομη μάλιστα προσφώνηση του τους συγχάρηκε γιατί όπως είπε είχαν επιτελέσει πατριωτικώτατο έργο:

"Σας συγχαίρω όλους με την καρδιά μου- διότι επετελέσατε πατριωτικώτατον έργον, καταταχθέντες υπό συμμαχικήν σημαίαν και δεν εφείσθητε θυσιών εις στιγμάς κατά τας οποίας απαιτούνται μεγαλύτεραι θυσίαι. Οταν επεσκέφθην το στρατόπεδον σας προ ολίγων μηνών, είσθο ολίγοι. Τώρα είσθε πάρα πολλοί και αγάλλεται η καρδία μου να σας βλέπω. Δεν είναι περίεργον το ότι εις Ορθόδοξος ιεράρχης ευλογεί όπλα διότι αυτά τα όπλα στρέφονται κατά του εχθρού ολοκλήρου της ανθρωπότητος".