Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

14.10.1931: Στελέχη εγκαταλείπoυv τηv Πoλιτική Οργάvωση. Πώς απoκoρυφώθηκε η κρίση στηv Οργάvωση σε περιγραφή τoυ στελέχoυς Μ.Γ. Νικoλαϊδη από τη Λάρvακα.

S-514

14.10.1931: ΣΤΕΛΕΧΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ Η ΟΠΟΙΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΑΥΤΟΔΙΑΛΥΕΤΑΙ. ΠΩΣ ΚΟΡΥΦΩΘΗΚΕ Η ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ Μ.Γ.ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ ΑΠΟ ΤΗ ΛΑΡΝΑΚΑ

 

Κύριλλος Κ. Παυλίδης, εκδότης της εφημερίδας "Φωνή ης Κπρου": Παραιτήθηκε στις παραμονές των Οκτωβριανών από την Εθνική Οργάνωση, η οποία άρχισε να παραπαίει

Ο Σεπτέμβρης και ο Οκτώβρης του 1931 ήταν πραγματικά κρίσιμοι μήνες στην πορεία των δυο οργανώσεων των Κυπρίων που δρούσαν παράλληλα, η μια φανερά και η άλλη μυστικά, δηλαδή της Πολιτικής Οργάνωσης και της ΕΡΕΚ.

 

Σ' αυτή την περίοδο η Πολιτική Οργάνωση έχανε μερικά μερικά από τα δυναμικά της στελέχη ενώ σ' αυτήν καλούνταν να υπηρετήσουν άλλα τα οποία, ωστόσο, απέρριπταν την πρόταση γιατί δεν ήθελαν περαιτέρω ανάμιξη είτε γιατί ήσαν ενταγμένα στη Μυστική Οργάνωση ΕΡΕΚ και δεν το γνώριζαν οι άλλοι.

Ετσι μετά την οριστική παραίτηση του Μητροπολίτη Κερύνειας Μακαρίου Μυριανθέα στις 3 Οκτωβρίου ακολούθησε η παραίτηση του Γραμματέα της Οργάνωσης Αχιλλέα Αμιλιανίδη και μερικών άλλων στελεχών σύμφωνα με την εφημερίδα "Ελευθερία" (7.10.1931) οι Μ. Γ.

Νικολαϊδη, Λούης Λοϊζου, Π. Ιωάννου, Σωτ. Μαρκίδης, Κ. Κ. Παυλίδης (διευθυντής της εφημερίδας " Φωνή της Κύπρου".

Σε μια νέα σύσκεψη τις επόμενες ημέρες σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα (14.10.1931) διορίστηκαν νέα στελέχη με απόφαση να αναδιοργανωθεί η Οργάνωση:

"Κατά την συνεδρίαν του Σαββάτου εξελέγησαν προς πλήρωσιν των εκ παραιτήσεων δημιουργηθέντων κενών εν τω Συμβουλίω της Εθνικής Οργανώσεως τα κάτωθι πρόσωπα: Διά την επαρχίαν Λευκωσίας οι κ.κ. Αντ. Τριανταφυλλίδης, δικηγόρος και Χρ.Ιερωνυμίδης ιατρός, διά την επαρχίαν Λάρνακος, ο κ. Λουκής Πιερίδης διά την επαρχίαν Αμμοχώστου, οι κ.κ. Ν. Σάντης, Ανδρ. Γαβριηλίδης, δικηγόρος και Αντ.

Γεωργιάδης ιατρός, διά την επαρχίαν Πάφου ο κ. Χρ. Κυριακίδης και διά την επαρχίαν Κυρηνείας ο κ. Δ. Καρολίδης, δικηγόρος". Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα "οι πλείστοι των ανωτέρω κυρίως δεν απεδέχθησαν την εκλογήν των".

Στα παρασκήνια της παραιτήσεως του, αλλά και στις τελευταίες συνεδρίες της Εθνικής Οργάνωσης αναφέρθηκε ο Μ. Γ. Νικολαϊδης που είχε παραστεί στη συνεδρία της 4ης Οκτωβρίου, με επιστολή του στην εφημερίδα "Ελευθερία" που δημσιεύθηκε στις 17 του ίδιου μήνα, ημέρα που εξερράγη η κρίση των Οκτωβριανών:

"Επειδή εδημοσιεύθησαν εις διαφόρους εφημερίδας λεπτομέρειαι αφορώσαι τα λαβόντα χώραν κατά την συνεδρίαν του Δ. Συμβουλίου της Εθνικής Οργανώσεως της 4ης Οκτωβρίου καθ' ην είχον αποχωρήση και επειδή κακώς ταύτα εξετέθησαν θεωρώ καθήκον μου να βάλω τα πράγματα εις την αληθή τους θέσιν διά της παρούσης ανακοινώσεως επί της οποίας αναλαμβάνω πλήρη την ευθύνην απέναντι του Κυπριακού κοινού.

Η εν λόγω συνεδρία της 4ης Οκτωβρίου είχεν ορισθή υπό του Σώματος εξ αναβολής της συνεδριάσεως του από της προτεραίας, αφού εις μάτην, ως γνωστόν είχε καταναλωθή όλος ο χρόνος από της 3ης μ. μ. μέχρι της 9ης της νυκτός και αφού είχεν αποχωρήση αυτής ο Π. Μητροπολίτης Κυρηνείας, έτερα δε μέλη είχον υποβάλη γραπτώς την παραίτησιν των εμμένοντες εις τας γνωστάς απόψεις των, αίτινες εδικαιολόγουν την τοιαύτην παραίτησιν.

Αι αντιλήψεις μου, τας οποίας ανέπτυξα κατά την εν λόγω συνεδρίαν της 3ης Οκτωβρίου, συνωψίζοντο εις τα εξής:

A). To κύρος της Εθνικής Οργανώσεως εκλονίσθη, διότι το 21ον άρθρον του Καταστατικού Χάρτου εδημιούργησεν εξ αρχής τον σάρακα της αποσυνθέσεως και παραλύσεως της διά της καθιερώσεως της βουλευτικής απειθείας προς τας αποφάσεις της, εξ ου η επίσημος πολιτική του τόπου εξέφευγε του κύκλου της δικαιοδοσίας της Οργανώσεως.

 

Λουκής Πιερίδης: Διορίστηκε στο Συμβούλιο της Εθνικής Οργάνωσης για την επαρχία Αμμοχώστου σε αντικατάσταση παραιτηθέντων στις παραμονές της έκρηξης της εξέγερσης του Οκτωβρίου του 1931

Β). Η λήψις αποφάσεων υπό των βουλευτών εις Σαϊτάν (εν παραβύστω) έρχεται εις επίμετρον να καθιερώση την υπέρβασιν του εν λόγω περιοριστικού άρθρου διότι ενέργεια, οποία η εν Σαϊττά αποφασισθείσα, δεν απορρέει εκ της βουλευτικής ιδιότητος, αλλ' αφορά την εκτός της Βουλής διεξαγωγήν του αγώνος, η οποία υπάγεται απολύτως εις την δικαιδοσίαν της Εθνικής Οργανώσεως και όχι του Βουλευτικού Σώματος.

 

Γ). Το αποφασισθέν εν Σαϊττά μέτρον δεν πρόκειται περί μυστικού, εάν δεν θέλωμεν να κρυπτώμεθα πίσω από το δάκτυλον μας θ' αποτύχη ασφαλώς ως τελείως ανεφάρμοστον, ιδία λόγω της ανομοιογενούς συνθέσεως του λαού περιλαμβάνοντος αρμενίους,

Τούρκους, Φράγκους οι οποίοι θ' αγοράσωσιν όλα τα κτήματα του Ελλ. πληθυσμού, η δε τοιαύτη αποτυχία θα έχη σοβαρόν αντίκτυπον επί του γοήτρου του αγώνος και του κύρους της ιθυνούσας Αρχής.

Δ). Εν τούτοις επιδοκιμάζω το μέτρον τούτον ως απόφασιν, λαμβανομένην καθ' εαυτήν ως εγκαινιάζουσαν ριζοσπαστικήν εθνικήν πολιτικήν.

Ε). Πάντως όμως δεν πρέπει το μέτρον να είναι μονομερές, αλλά να διαφανή υπό της Εθνικής Οργανώσεως, γραμμή επί της οποίας να εξελιχθή εν συνεχεία η τοιαύτη ριζοσπαστική πολιτική.

Επί του σημείου τούτου ηρώτησα το βουλευτικόν Σώμα να απαντήση υπευθύνως διά του Μητροπολίτου Κιτίου, εάν μεταξύ των μέτρων, τα οποία η οργάνωσις θα εθεώρει αναγκαία ήτο και η παραίτησις των βουλευτών και εάν θα συνεμορφούντο προς τοιαύτην απόφασιν και η απάντησις ήτο αρνητική, ότι δηλαδή το βουλευτικόν σώμα δεν θα εδέχετο να παραιτηθή του βουλευτικού αξιώματος. Κατόπιν εισηγήσεων αφορωσών το βουλευτικόν επίδομα των λιρών εκατόν επί των οποίων θεωρώ καλόν χάριν της φιλοτιμίας αυτών τούτων των βουλευτών να σιγήσω, η ψυχική μου κατάστασις αναλογιζομένου την οικτράν τύχην, εις την οποίαν μοιραίως εφέρετο ο αγών, ήτο τοιαύτη, ώστε σοβαρώς διελογιζόμην, εάν υπό τοιούτους όρους μοι επετρέπετο να παραμένω εις την συνεδρίαν, οπότε ο Μακαριώτατος προέτεινεν αναβολήν της συνεδρίας διά την επαύριον, όπως επανέλθη και ο άγιος Κυρηνείας και όπως καταλήξη το Σώμα, ει δυνατόν, εις ομοφώνους αποφάσεις. Μη γενομένης της τοιαύτης περί αναβολής προτάσεως δεκτής, ο Μακαριώτατος απεχώρησε της συνεδριάσεως και θεωρώ καλόν να παρασιωπήσω τι επηκολούθησε κατά την στιγμήν εκείνην.

Αυτά είχον λάβει χώραν κατά την συνεδρίαν της 3ης Οκτωβρίου κατά την οποίαν εξαντλήσας πάσαν προσπάθειαν προς συνδιαλλαγήν των διεστώτων και ετέρων επ' ώμων τον σταυρόν του μαρτυρίου μας υπομονής άνευ ορίων παρέμεινα μέχρι τέλους με την ελπίδα ότι ηδύναντο ν' αλλοιωθώσι προς το καλύτερον τα πράγματα, εάν επεκράτουν, εν τω μεταξύ σοφώτεραι σκέψεις. Αναβληθείσης της συνεδρίας διά την επαύριον ο Μακαριώτατος αναλαβών την προεδρίαν αυτής εδικαιολόγησε την αποχώρηιν του εκ της προηγουμένης συνεδρίας και επρότεινεν όπως αναδιοργανωθή το Σώμα της Εθνικης Οργανώσεως επί νέων βάσεων πληρουμένων και των εκ των παραιτήσεων των μελών τινών.

Υπό το πνεύμα αυτό είχον ήδη ετοίμην γραπτήν πρότασιν έχουσαν ως εξής:" Προτείνω όπως αναδιργανωθή το Δ. Συμβούλιον της Εθν. Οργανώσεως επί τη βάσει εκλογής εκ του λαού των μελών αυτού, ούτως ώστε ν' αποβή το ανώτατον λαϊκόν αντιπροσωπευτικόν Σώμα και δυνηθή μετά του απαιτουμένου κύρους να διευθύνη τον εθνικόν Αγώνα και ν' αποβή ο ρυθμιστής της όλης πολιτικής του τόπου" την οποίαν και υπέβαλον, αλλ' ηγέρθησαν μύριαι ενστάσεις κατ' αυτής εκ μέρους των βουλευτών άλλων οχυρουμένων όπισθεν του Καταστατικού Χάρτου (αυτού τον οποίον οι ίδιοι σχεδόν είχον ψηφίση) ότι απαιτούνται τα 3/4 των μελών διά την τροποποίησιν του καταστατικού, άλλων αποκρουόντων την εκ του λαού εκλογήν των μελών και άλλων ευρισκόντων, ότι δεν ήτο μεταξύ των θεμάτων της συνεδρίας και προτάσει ενός των βουλευτών απερρίφθη ή παρεμερίσθη η πρότασις.

 

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, Ιούλιος 1931

Σημειωτέον ότι παρόντα μέλη απέμειναν μόνον οι κ.κ. Γ.

 

Μαρκίδης, Ν. Νικολαϊδης, Ε.

Γεωργαλλίδης, Κλ.

Μεσολογγίτης, ο Ηγούμενος Χυσορροϊατίσσης και εγώ, ήτοι 6 μόνον έναντι των 12 βουλευτών, οίτινες ούτως ήσαν οι κύριοι της συνεδριάσεως.

Αφού εγένοντο εν τω μεταξύ δηλώσεις εξ ων κατεδείχθη το αμελέτητον και επιπόλαιον της ληφθείσης εν Σαϊττά αποφάσεως τότε διαμαρτυρομένων ημών ανεγνώσθη υπό του Μητροπολίτου Κιτίου έγγραφος πρότασις προς επιψήφισιν διά της οποίας (άκουσον, άκουσον) η Εθνική Οργάνωσις, δηλαδή οι βουλευταί- αυτοί παπάδες και αυτοί τατάδες- ακούσασα τας αποφάσεις των βουλευτών ενέκρινεν αυτάς και ότι συγχαίρει τους βουλευτάς διά την πολιτικήν των.

Απέναντι τοιούτου πραξικοπήματος όμοιον του οποίου δεν γνωρίζω ν' αναφέρεται ούτε εις την ιστορίαν των Ζουλού, εθεώρησα πρέπον να δηλώσω ότι ήτο καθήκον μου να φύγω και να παραιτηθώ απεχώρησα ακούων όπισθεν μου τινάς φωνάζοντας "να δηλώσετε διατί παραιτείσθε" και στραφείς είπον "εγελοιοποιήσατε τον ριζοσπαστισμόν" και έφυγα.

Ουδέν ήκουσα φωνάζοντα "εξω, έξω" ως εγράφη, εις μίαν εκ Λεμεσού εφημερίδα. Μετά την αποχώρησιν μου επληροφορήθην θετικώς ότι εις εκ των βουλευτών υπέδειξεν ότι δεν ήτο αξιοπρεπές, υπό τοιούτους όρους, να επιμένωσι να ψηφισθή υπ' αυτών των ιδίων πρότασις εγκρίσεως της πολιτικής των, όπερ ανεγνώρισαν και οι λοιποί και ούτως απεφασίσθη νά αναβληθή η συνεδρίασις δι' οκτώ ημέρας και να σταλώσι προσκλήσεις εις όλα τα μέλη και εις τα παραιτηθέντα.

Λαβών πρόσκλησιν κατόπιν της γνώμης επαϊόντων προσώπων, ότι είχον καθήκον να συνεχίσω εντός της Οργανώσεως την προσπάθειαν μου παρέστην εις την συνεδρίασιν του παρελθόντος Σαββάτου δηλώσας ότι η μη προσέλευσις ή παραίτησις προσφέρει αρνητικήν υπηρεσίαν εις τον αγώνα και ότι θεωρώ καθήκον μου να προσφέρω εις το μέτρον των δυνάμεων μου θετικάς υπηρεσίας εις τον τόπον μου προσέρχομαι εις την ελπίδα, ότι θα επικρατήσωσι σοφώτεραι σκέψεις ανάλογοι προς την σοβαρότητα των περιστάσεων.

Αι αποφάσεις εις τας οποίας κατέληξεν η τελευταία αύτη συνεδρία αποτελούσι πλήρη ανεγνώρισιν της ορθότητος των εισηγήσεων ημών αυτών εκείνων, οίτινες προηγουμένως είχον πολεμηθή και οφείλω να ομολογήσω ότι είναι εις πίστιν του Βουλευτικού Σωματος ότι επί τέλους απεδέχθη εισηγήσεις και μέτρα, τα οποία απαλλάξαντα την Εθνικήν Οργάνωσιν των μέχρι σήμερον δεσμών της φέρουσιν αυτήν εις την τροχιάν, αφ' ης κατ' ανάγκην εξέκλινε, διά να δυνηθή εφεξής με στιβαράν χείρα και πλήρες κύρος ν' αναλάβη την διεύθυνσιν του αγώνος επ' αγαθώ του τόπου.

Ο λαός εν τούτοις ας επαγρυμπνή μέχρι του τέλους έτοιμος πάντοτε να πατάξη αμειλίκτως πάντα που θα ζητήση να προβάλη προσκόμματα εις το υψηλόν, αλλά δυσχερές εργον της Εθνικής Οργανώσεως

Λάρνακι 14.10.1931

Μ.Γ.ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ