17.11.1928: Σύσκεψη βoυλευτώv, Μητρoπoλιτώv και Δημάρχωv για τηv πoρεία τoυ αγώvα κατά τoυ Πoιvικoύ Κώδικα κααλήγει σε "Νίκη και επιβoλή τωv απόψεωv τωv βoυλευτώv στηv Εκκλησία και τη λoιπή ηγεσία.

S-446

17.11.1928: ΣΥΣΚΕΨΗ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ, ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΑΡΧΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΕ "ΝΙΚΗ" ΚΑΙ ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΛΟΙΠΗ ΗΓΕΣΙΑ

Στη σύσκεψη οι παρευρεθέντες διασπάστηκαν και διαλύθηκαν χωρίς να πάρουν ομόφωνες αποφάσεις.

Ωστόσο, στη σύσκεψη επικράτησε η άποψη των βουλευτών που επέμεναν ότι δεν χρειαζόταν να σταλεί άλλη απάντηση τον υπουργό των Αποικιών γιατί θα ήταν ματαιοπονία να επαναληφθεί για άλλη μια φορά ο ενωτικός πόθος των Κυπρίων, ενώ το θέμα του Ποινικού Κώδικα θα το χειρίζονταν οι ίδιοι αργότερα στο Νομοθετικό σαν θα συνερχόταν το Σώμα.

Στη σύσκεψη εκφράστηκαν και κάποιες απόψεις για παραίτηση των βουλευτών, θέση που είχε υποβάλει ο Πλουτής Σέρβας του Κομμουνιστικού Κόμματος στη συγκέντρωση της Λεμεσού, αλλά οι φωνές αυτές ήταν πολύ μικρές.

Ωστόσο, στα επόμενα αυτά χρόνια σαν θα εντεινόταν η αναμέτρηση μεταξύ Ελλήνων και του Κυβερνήτη Ρόναλντ Στορρς, θα δυνάμωναν και θα οδηγούσαν σε σοβαρές εξελίξεις.

Λεπτομέρειες για τη σύσκεψη έδινε η εφημερίδα "Ελευθερία" στις 21 Νοεμβρίου 1928 (Μεταγλώττιση):

"Ως γνωστό μετά το μεσημέρι του Σαββάτου είχαν συνέλθει στην Αρχιεπισκοπή με πρόσκληση του Μακαριωτάτου οι Παν. Μητροπολίτες, οι Ελληνες βουλευτές και οι δήμαρχοι των πόλεων και κωμοπόλεων της νήσου, όπως διασκεφθούν για το ζήτημα της απάντησης του υπουργού στο υπόμνημα για ένωση, η οποία είχε ληφθεί πριν από πεντάμηνο ως και για την πολιτική κατεύθυνση του τόπου.

Μετά μακρά συζήτηση κατά την οποία αναφέρθηκαν διάφορες γνώμες, αν η συνέλευση έπρεπε να έχει ευρύτερο χαρακτήρα και αν έπρεπε να αποσταλεί απάντηση στον υπουργό, λήφθηκε απόφαση με πλειοψηφία, ότι δεν χρειαζόταν πλέον απάντηση, καθόσον έκτοτε είχε μεσολαβήσει αρκετό χρονικό διάστημα και διότι πέραν των άλλων δεν είχε ληφθεί απάντηση στο τηλεγράφημα του Αρχιεπισκόπου προς την Α. Μ. τον Βασιλέα της Αγγλίας.

Μέχρι του σημείου αυτού έληξε το έργο της Συνέλευσης, καθότι μερικοί από τους βουλευτές δήλωσαν ότι όσον αφορά τον Ποινικό Νόμο και τα άλλα πολιτικά γενικά ζητήματα θα τα χειρισθούν οι ίδιοι καθόσον είναι και οι μόνοι αρμόδιοι.

Ενώπιον μιας τέτοιας δήλωσης έμειναν κατάπληκτοι οι Μητροπολίτες και οι δήμαρχοι οι οποίοι κλήθηκαν από τις πόλεις και κωμοπόλεις για να επιστρέψουν άπρακτοι στα σπίτια τους, αφού η παρουσία τους και η γνώμη τους θεωρήθηκαν περιττές.

Ο δήμαρχος Λευκωσίας κ. Μαρκίδης εισηγήθηκε, πριν από τη διάλυση της Συνέλευσης, ότι όφειλε να γίνει έντονη διαμαρτυρία από μέρους ολόκληρης της συνέλευσης για τον τρόπο της επιβολής του Ποινικού Νόμου, αλλά η πρόταση δεν έτυχε υποστήριξης.

Υστερα οι βουλευτές αφού αποσύρθηκαν μόνοι υπέγραψαν τη γνωστή διαμαρτυρία που συντάχθηκε πριν από ένα μήνα στη Λεμεσό και η οποία απεστάλη στην Κυβέρνηση ενώ συνέταξαν ταυτόχρονα και δύο ανακοινωθέντα.

Οπως πληροφορούμαστε κατά την ιδιαίτερη σύσκεψη των βουλευτών έγινε λόγος για παραίτηση τους, αλλά εκτός από 2 ή 3 βουλευτές που συμφώνησαν σε παραίτηση οι άλλοι κηρύχθηκαν υπέρ της γνώμης ότι έπρεπε να παραμείνουν στις θέσεις τους, το μεν για την εκλογή τους και κανένας δεν θα τους αποζημίωνε σήμερα γι' αυτό, το δε διότι δεν ήσαν πεπεισμένοι εάν παραιτούμενοι θα επανεκλέγονταν οι ίδιοι και εάν ακόμη με τις παραιτήσεις τους θα προσέφεραν περισσότρες υπηρεσίες στον τόπο.

Τα ανακοινωθέντα των βουλευτών που εξεδόθησαν μετά τη σύσκεψη έχουν ως εξής:

Α. ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ

Συνήλθαν στις 17 Νοεμβρίου 1928, στην Αρχιεπισκοπή σε σύσκεψη η Ιερά Σύνοδος, οι Ελληνες βουλευτές και οι δάμαρχοι των πόλεων και κωμοπόλεων της νήσου ύστερα από πρόσκληση του Μακαριωτάτου.

Η συνέλευση διασκέφθηκε πάνω στο θέμα της πρόσκλησης δηλαδή για την επιστολή του Υπουργού των Αποικιών σε απάντηση στο υπόμνημα για την Ενωση της συνέλευσης, το οποίο διαβιβάστηκε και απεστάλη τον περασμένο Ιούνιο.

Η συνέλευση ύστερα από διεξοδική συζήτηση πάνω σε πρόταση όπως γενικευθεί η συζήτηση και ασχοληθεί η συνέλευση πάνω στη γενική πολιτική κατάσταση του τόπου, όπως διαμορφώθηκε πρόσφατα και ιδιαίτερα λόγω του Ποινικού Κώδικα που επιβλήθηκε από την Αγγλία, βρήκε ότι δεν ήταν αυτή αρμόδιο σώμα να το κάμει, γι' αυτό περιορίστηκε στο θέμα της πρόσκλησης και έλαβε κατά πλειοψηφία την

απόφαση να μη απαντήσει στην επιστολή αυτή του Υπουργού γιατί είναι άσκοπο να γίνει τέτοια απάντηση.

Αφήκε δε τους υπεύθυνους αντιπροσώπους του τόπου να ρυθμίσουν αυτοί τη στάση που θα ακολουθείτο από τον τόπο λόγω της κατάστασης που είχε δημιουργηθεί.

Β. ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ

Οι Ελληνες βουλευτές αφού συνήλθαν σε ολομέλεια στην Αρχιεπισκοπή στις 17 Νοεμβρίου 1928 διασκέφθηκαν για την κατάσταση που δημιουργήθηκε λόγω της αυθαίρετης επιβολής του Ποινικού Κώδικα με βασιλικό διάταγμα, κατέληξαν δε σε αποφάσεις οι οποίες θα γνωστοποιηθούν και εκτελεσθούν στον κατάλληλο καιρό.

Παρεμπιπτόντως κατά τη σύσκεψη αυτή έγινε λόγος και για μερικά συκοφαντικά και ψευδή δημοσιεύματα για ενέργειες ή παραλείψεις εκτέλεσης ειδικών καθηκόντων από μερικούς βουλευτές σχτικά με τον Ποινικό Νόμο που υποβλήθηκε.

Ομόφωνα αποφασίστηκε να δηλωθεί επίσημα ότι είναι ανήθικη συκοφαντία και αναίσχυντο ψεύδος αυτό που δημοσιεύθηκε ότι υπήρξαν βουλευτές οι οποίοι συνεβούλευσαν την Κυβέρνηση να θεσπίσει με Βασιλικό διάταγμα τον Ποινικό Νόμο. Προκαλούνται δε οι συκοφάντες να δηλώσουν ονομαστικά ποιους από τους βουλευτές υπαινίσσονται.

Η Επιτροπή για μελέτη και υποβολή έκθεσης στο σχέδιο Ποινικού Νόμου ονομάστηκε προφορικά κατά τις 27 Οκτωβρίου 1927. Πρόεδρος της Επιτροπής ουδέποτε διορίστηκε από τον κυβερνήτη, ως συνήθως και απαραιτήτως συμβαίνει, για να καλέσει αυτός τα μέλη της επιτροπής για τα περαιτέρω.

Ουδέποτε μέχρι σήμερα κλήθηκαν τα ελληνικά τουλάχιστον μέλη της Επιτροπής με επιστολή, όπως γράφτηκε όπως επιληφθούν της μελέτης του σχετικού Ποινικού νόμου και να υποβάλουν σε έκθεση το πόρισμα της μελέτης του".

Οι διαφορές μεταξύ Εκκλησίας- Δημάρχων -λαού με τους βουλευτές κράτησαν για ένα μικρό διάστημα, αλλά στη συνέχεια διαλύθηκαν για να πάρουν αργότερα νέα όξυνση.